Osoby

Scenograf, grafik, ilustrator, artysta plastyk, twórca filmów animowanych

Urodził się 23 lutego 1923 roku we Lwowie, zmarł 25 czerwca 2016 roku w Warszawie.

Z biogramu opublikowanego przez Teatr Lalka po śmierci artysty:

Syn Alfreda Kiliana i Janiny Kilian-Stanisławskiej, urodzony we Lwowie w 1923 r., żołnierz armii generała Andersa, absolwent Wydziału Architektury w College of Arts and Crafts w Nottingham. Po powrocie do kraju został dyrektorem Teatru Lalek Niebieskie Migdały (1948–1950) założonego w Samarkandzie przez Janinę Kilian-Stanisławską (1945). W teatrze tym, który od 1951 r. nosi nazwę Teatr Lalka Adam Kilian pracował 63 lata. Był tutaj scenografem i kierownikiem plastycznym. W ciągu ponad 60 lat artystycznej działalności zrealizował 323 scenografie w polskich i zagranicznych teatrach lalkowych, dramatycznych i muzycznych. Był współtwórcą 22 widowisk i programów telewizyjnych, autorem opracowania plastycznego 72 filmów animowanych, ilustratorem 50 wydawnictw książkowych.

Najpłodniejsze przyjaźnie twórcze to współpraca z Janiną Kilian-Stanisławską, Janem Wilkowskim, Zofią Stanisławską-Howurkową, Janem Kulczyńskim, Józefem Grudą, Janem Skotnickim, Adamem Hanuszkiewiczem i Jarosławem Kilianem. Wieloletnia współpraca z Janem Wilkowskim zaowocowała między innymi wspólną wizją monumentalnego Zwyrtały Muzykanta. Przełomem w  tradycji scenicznej arcydramatu stały się jego inscenizacje Wesela [w reż. Józefa Grudy, Teatry Dramatyczne (Teatr Współczesny) w Szczecinie, prem. 18 stycznia 1963 oraz w reż. Adama Hanuszkiewicza, Teatr Powszechny w Warszawie, prem. 26 października 1963 – przyp. red. ETP]. W ostatnim okresie twórczości teatralnej, we współpracy z synem Jarosławem, Adam Kilian sięgnął po Szekspira i polski dramat romantyczny. Spośród wielu nagród i odznaczeń najbliższy jego sercu był Order Uśmiechu przyznany przez kapitułę dziecięcą w 1974 r.  

Bibliografia

• Jurkowski Henryk, Adam Kilian, „Teatr Lalek” 1994 nr 2;
• Koecher-Hansel Agnieszka, Adam Kilian – Świat radosnych barw i kształtów/- Adam Kilian’s World of Joyful Colours and Forms, „Teatr Lalek” 1995 nr 1-2;
• Rogacka Joanna, Adam Kilian. Dokumentacja działalności, t. 6 serii Lalkarze. Materiały do biografii, red. Marek Waszkiel, Łódź 1995;
• Sych Honorata, Tajemnice teatru lalek, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, Łódź 2010;
• Waszkiel Marek, Dzieje teatru lalek w Polsce, 1944-2000, Akademia Teatralna im. Aleksandra Zelwerowicza, Warszawa 2012 [wersja cyfrowa];
• Adam Kilian. Fascynacje. Koncepcja książki Joanna Rogacka, Aleksandra Rembowska, Teatr Lalka w Warszawie, Warszawa 2015.