Autorzy

Trwa wczytywanie

Jarosław Marek Rymkiewicz

RYMKIEWICZ Jarosław Marek
(ur. 13 sierpnia 1935, Warszawa, Polska)
Poeta, dramatopisarz, historyk i krytyk literacki, tłumacz.
Lata okupacji niemieckiej spędził z rodzicami (ojciec prozaik, matka lekarka) w Warszawie. Po wojnie zamieszkali w Łodzi, gdzie Rymkiewicz w 1952 ukończył gimnazjum, zdał maturę i studiował polonistykę na Uniwersytecie Łódzkim. W 1954 debiutował na łamach "Łodzi Literackiej" wierszem "Trwoga". W latach 1955-57 pracował w Teatrze Ziemi Łódzkiej jako kierownik literacki. Studia ukończył w1956 i po otrzymaniu magisterium pracował na tamtejszym uniwersytecie jako asystent w Katedrze Historii Literatury Polskiej. W 1957 ożenił się z Ewą Suliborską. Wiersze, eseje, recenzje i tłumaczenia publikował w "Nowej Kulturze" (1955-62), "Życiu Literackim" (1956-65), "Dialogu" (1957-65), "Twórczości" (1957-75 i 1980-81), "Odgłosach" (1958-64), "Współczesności" (1959-65). W 1959 został członkiem ZLP. W 1965 był kierownikiem literackim w Teatrze Nowym w Łodzi. W tym samym roku przeniósł się do Warszawy i rozpoczął pracę w Instytucie Badań Literackich PAN w Pracowni Badań nad Kulturą Współczesną. Tu napisał i obronił rozprawę doktorską "Studia nad topiką śródziemnomorską w poezji polskiej I połowy XX wieku (Topika idylli ogrodowej)", jego promotorem był Stefan Żółkiewski. W 1966 uzyskał tytuł doktora nauk humanistycznych i w 1967 został adiunktem w IBL. W 1984 habilitował się na podstawie pracy "Aleksander Fredro jest w złym humorze". W 1976 podpisał tzw. "Memoriał 101" protestujący przeciwko zmianom w Konstytucji PRL. Publikował swe utwory w wydawnictwach drugiego obiegu (1983-89). W 1985 został zwolniony z pracy w IBL z powodów politycznych, powtórnie zatrudniony w 1989. W 1994 otrzymał tytuł naukowy profesora, w 1995 profesora nadzwyczajnego, a w 1997 został profesorem zwyczajnym.
Rymkiewicz jest przedstawicielem, czyli praktykiem, i teoretykiem współczesnego neoklasycyzmu w poezji polskiej. Swoje credo poetyckie zawarł w zbiorze szkiców "Czym jest klasycyzm. Manifesty poetyckie" (1967) i rozprawach "Czym jest klasycyzm (w teatrze)" (1970) i "Co to jest imitacja" (1971). W poezji nawiązuje do motywów i archetypów śródziemnomorskiej sztuki europejskiej, zwłaszcza Shakespeare'a i Calderona, zajmując się głównie problematyką metafizyczną i egzystencjalną, filozofią przemijania i śmierci, rozdźwięku między jawą a snem, rzeczywistością a marzeniami. Stosuje w tym celu technikę luźnych skojarzeń, symbolikę marzeń sennych i skontrastowanych obrazów świata.
Wydał następujące zbiory poezji: "Konwencje" (1957), "Człowiek z głową jastrzębia" (1960, nagroda "Nowej Kultury"), "Metafizyka" (1963), "Animula" (1964), "Anatomia" (1970), "Co to jest drozd" (1973), "Thema regium" (1978), "Srebrny jeleń" (1979), "Moje dzieło pośmiertne" (1993), "Zachód słońca w Milanówku" (2000).
W twórczości dramaturgicznej w poszukiwaniu odwołań do kultury śródziemnomorskiej imituje dramaty Calderona - "Życie jest snem" (1970), "Księżniczkę na opak wywróconą" (1974) - widząc w nich określone archetypy komedii. Do wzorów klasycznych i twórczości Calderona odwołuje się także w tragifarsie "Król Mięsopust" (1970), "Porwaniu Europy" (1971), "Kochankach piekła" (1972), "Kochankach nieba" (1973) czy "Niebiańskich bliźniętach" (1973). Z kolei do romantycznych tradycji rodzimych nawiązał w "Ułanach" (1975) czy w "Dworze nad Narwią" (1979). Jego debiutem dramaturgicznym była jednoaktówka "Król w szafie" wystawiona w Teatrze Nowym w Łodzi w 1960.
Jako tłumacz zajmował się Rymkiewicz przede wszystkich poezją anglo-amerykańską. Tłumaczył sonety Shakespeare'a, wiersze Thomasa Stearnsa Eliota, Wallace'a Stevensa, a także utwory Osipa Mandelsztama i Federica Garcii Lorci. Jest również autorem powieści: "Rozmowy polskie latem roku 1983" ( Paryż 1984, Warszawa 1996, 1998),"Umschlagplatz" (Paryż 1988, Gdańsk 1992). Wydał nadto dziesięć książek eseistycznych, między innymi studium o Juliuszu Słowackim, Aleksandrze Fredrze czy wielotomowy cykl mickiewiczowski. Jego zainteresowania Leśmianem zaowocowały wydaniem w 2001 poświęconej mu encyklopedii, uznanej za wydarzenie literackie.
Rymkiewicz jest laureatem wielu nagród literackich między innymi: Fundacji im. Kościelskich (1967), nagrody im. Stanisława Vincenza (1985), im. Zygmunta Hertza paryskiej "Kultury" (1987), nagrody ZAiKSu za przekłady poezji obcej (1990), nagrody miesięcznika "Odra" za całokształt twórczości, ze szczególnym uwzględnieniem eseistyki (1992), Fundacji im. Alfreda Jurzykowskiego (1993), literackiej narody Nike (2003).

Pracownia

X
Nie jesteś zalogowany. Zaloguj się.
Trwa wyszukiwanie

Kafelki

Nakieruj na kafelki, aby zobaczyć ich opis.

Pracownia dostępna tylko na komputerach stacjonarnych.

Zasugeruj zmianę

x

Używamy plików cookies do celów technicznych i analitycznych. Akceptuję Więcej informacji