Osoby

SENOWSKI Grzegorz, właśc. G. Seniow (30 XI 1859 Sołotwina pow. Bohorodczany - 11 VII 1951 Kra­ków), aktor, śpiewak, dyr. teatru. Był mężem-> Ludwiki S., ojcem -> Mariana S. Uczył się śpiewu u W. Wysockiego, a gry aktorskiej u M. Sachorowskiego we Lwowie. Tam też zaczął występować w zespole amatorskim Stow. "Gwiazda", a od 1879 w t. lwow., gdzie do 1882 śpiewał w chórze i grał niewielkie role w operetkach i komediach (latem 1882 z zespołem lwów. w Krakowie). W 1883 występował w zespole pod kier. A. Myszkowskiego i J. Nowakow­skiego w Radomiu, w lecie tego roku w warsz. t. ogr. Alhambra i Nowy Świat. Od 1884 do 1892 występo­wał ponownie w t. lwów., wyjeżdżając niemal co roku z zespołem na letnie występy do Krakowa. Ok. 1888 ożenił się z aktorką Ludwiką Borodziej. W 1892-94 występował w Stanisławowie, najpierw w zespole L. Kwiecińskiego, potem W. Antoniewskiego i W. Jawor­skiego. Od jesieni 1894 do 1939 należał niemal bez przerwy do zespołu T. Miejskiego w Krakowie, który opuszczał tylko sporadycznie wyjeżdżając np. na sez. letnie do innych miejscowości a nawet organizując pa­rokrotnie własne imprezy, m.in. w 1904 w Szczawnicy. W 1920 i 1921 występował z zespołem krak. w Cie­szynie. Od 1 VII do 15 VIII 1905 był (z J. Brzezińskim) dyr. T. Ludowego w Krakowie. W 1905-06 uczył w krak. szkole dram. M. Przybyłowicza. Dość długo występował gł. w operetkach i wodewi­lach, m.in. jako Leonetto ("Boccaccio"), Janusz ("Palestrant"), Margrabia ("Dzwony kornewilskie"), Jakub ("No­wy Don Kiszot"), Frycek ("Joasia płacze, Jaś się śmieje"). Jeszcze w 1915-18 śpiewał latem w zespole Krak. Tow. Operowego. Potem grał przede wszystkim w ko­mediach, a niekiedy także role charakterystyczne w dramatach, jak np. Fikalski ("Dom otwarty"), Bertrand ("Robert i Bertrand"), Stefan ("Pan Benet"), Michał ("Wy­chowanka"), Poloniusz ("Hamlet"), Hetman ("Wesele"), Urbanek ("Werbel domowy"). W t. krak. prowadził też chór i komponował ilustracje muz. ao wielu sztuk. 17 VII 1923 obchodził na scenie T. im. Słowackiego jubileusz czterdziestu pięciu lat pracy scen. w nie­wielkiej rólce Służącego Konstantego ("Lekkoduch"). W czasie okupacji niem. podczas II wojny świat., już jako starzec liczący ponad osiemdziesiąt lat, zgodził się wygłosić mowę dziękczynną do guberna­tora H. Franka na otwarcie T. Powszechnego w Kra­kowie w marcu 1944, za co po zakończeniu wojny został ukarany przez sąd ZASP. W czasie II wojny świat. występował w Krakowie w t. jawnych: w 1941-44 na scenie T. Starego, a w 1944 w T. Powszechnym. W ostatnich latach życia występował jeszcze w kilku epizodach na scenie krakowskiej. Bibl.: Bar: Dzieje t. krak. s. 160; Grzymała-Siedlecki: Pawli­kowski; Hahn: Shakespeare w Polsce; Krajewski: Melpomena; Pam. teatr. 1963 z. 1-4 (A. Wysiński s. 175, 204, 205); Scena pol. 1923 z. 7-12; Afisze, IS PAN. Ikon.: S. Dąbrowski: Portret, rys. - zb. S. Dąbrowskiego; Fot. pryw. i w rolach - MTWarszawa, zb. J. Gota Kraków. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973