Stefania Kornacka
Stefania Kornacka, właśc. Około-Kułak (22 grudnia 1900 Warszawa – 16 września 1996 Konstancin-Jeziorna)
aktorka
Była wychowanką warszawskiego Instytutu Reduty (1923–25), brała udział w pracach artystycznych Teatru Reduta w Warszawie i Wilnie (1924–28). Wystąpiła w kilkunastu premierach, m.in. jako: Panna Młoda (Wesele Wyspiańskiego), Harfiarka (Wyzwolenie Wyspiańskiego), Zaza (Książę Niezłomny Słowackiego), Felcia (Żeglarz Szaniawskiego), Sylwia (Romantyczni Rostanda), Maria (W małym domku Rittnera), Klara (Śluby panieńskie Fredry), Wojewodzianka (Zaczarowane koło Rydla), Marysia (Ptak Szaniawskiego).
Latem 1926 występowała, m.in. w Łowiczu, z Stefanem Ordęgą w roli Anny (Świt, dzień i noc Niccodemiego). W 1928 zdała aktorski egzamin ZASP-u. Zaangażowana w tym samym roku przez Tadeusza Skarżyńskiego do Teatru Miejskiego w Płocku, zagrała z powodzeniem Pannę Młodą w widowisku Wesele na Kurpiach Skierkowskiego, które zdobyło ogromną popularność na terenie całego kraju. Po gościnnych występach w Warszawie (wrzesień), na scenie Teatru Polskiego oraz w sali późniejszego Teatru Ateneum, została w sezonie 1928/29 przyjęta do Zespołu Placówki Żywego Słowa pod kierownictwem Janiny Górskiej i Mieczysława Szpakiewicza. Wzięła udział w premierze Wandy Norwida, zagrała Zosię (Śluby Górskiego), ale wkrótce wróciła do zespołu Skarżyńskiego i udała się w kolejny objazd po Polsce z Weselem na Kurpiach, odwiedzając m.in. Kalisz (kwiecień 1929). W sezonach 1929/30 i 1930/31 występowała w Teatrze Polskim w Katowicach, w takich rolach, jak: Julia (Stary kawaler Korzeniowskiego), Tereska (Wesele na Górnym Śląsku Ligonia i Kubiczka), Kazio (Żołnierz królowej Madagaskaru Dobrzańskiego), Niusia (Wicek i Wacek Przybylskiego), Zuzia (Zakochani Flersa i Caillaveta).
Następnie, aż do II wojny światowej grała na scenach warszawskich: w latach 1931–32 w Teatrze na Chłodnej np. Bertę (Świerszcz za kominem wg Dickensa) i Melę (Moralność pani Dulskiej Zapolskiej) oraz w Teatrze Polskim: Izabellę (Elżbieta, królowa Anglii Brucknera), Zojkę (Defraudacja Katajewa) i Pokojówkę (Pigmalion Shawa), w latach 1932–34 w Teatrach Kameralnym, Rozmaitości, Narodowym, Nowym, Nowej Komedii: Klaudię (Płaszcz Gogola), w sezonie 1934/35 w Teatrze Ateneum: Zosię (Ułani księcia Józefa Mazura) i Wandę (Grube ryby Bałuckiego), w sezonie 1935/36 znów w Teatrze Kameralnym: Helenkę (Ponad śnieg Żeromskiego) i Kai (Budowniczy Solness Ibsena), w sezonie 1936/37 w zespole TKKT, w Stołecznym Teatrze Powszechnym, w sezonie 1937/38 w Teatrze Letnim.
W czasie okupacji niemieckiej zajmowała się handlem, w 1944 znalazła się w Lublinie, gdzie wstąpiła do Teatru Wojska Polskiego. W granym tamże oraz w Krakowie i Łodzi, Weselu Wyspiańskiego występowała w roli Kliminy (sez. 1944/45).
Po wojnie związana była z teatrami warszawskimi: w latach 1945–49 grała w Miejskich Teatrach Dramatycznych, m.in.: Annę (Dwa teatry Szaniawskiego), Bellę Charles (Głęboko sięgają korzenie d’Usseau i Gowa), Panią Perrichon (Podróż pana Perrichona Labiche’a i Martina), Mrs Watty (Zieleni się zboże Williamsa), a po rozwiązaniu MTD, w sezonie 1949/50 występowała w warszawskim Teatrze Powszechnym w roli Jagnieszki (Zieleni się zboże). W latach 1950–55 w Teatrze Dzieci Warszawy, potem pn. Teatr Nowej Warszawy, gdzie m.in. zagrała: Annę (Sprawa Anny Kosterskiej Lubeckiego) i Pannę Tox (Dombey i syn wg Dickensa). W latach 1955–57 była aktorką Teatru Młodej Warszawy, od 1957 do emerytury, na którą przeszła w 1964, Teatru Klasycznego. Występowała, m.in. jako: Niania (Dzikie łabędzie Jeżewskiej), Maciejowa (Popas króla jegomości Grzymały-Siedleckiego), Rozalia (Umówiony dzień Dybowskiego), Szarkowa (Sto dni małżeństwa Gergely), Staruszka (Miecz Damoklesa Hikmeta), Starsza Pani (Krzywe lustra Bystrzyckiej).
W 1970 opublikowała Opowiadania aktorki oraz Teorię w tomie wspomnień O zespole Reduty 1919–1939. Mieszkała w Schronisku Artystów Weteranów Scen Polskich w Skolimowie.
Źródło: Almanach Sceny Polskiej 1996/97, tom XXXVIII, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2002. Rozwinięto skróty stosowane w oryginale.