Julia Julianna Kossowska
KOSSOWSKA Julia, właśc. Julianna Zofia K., z Krzyżanowskich (7 I 1899 Brzeźnica - 11 VIII 1968 Łódź), aktorka. Była córką Lucjana Krzyżanowskiego i Emilii z Sitników, żoną -> Jerzego K. (ślub 18 XII 1915). Być może debiutowała już w 1917 w warsz. T. Współczesnym przy ul. Mokotowskiej. W 1920 występowała w T. Reduta (m.in. jako Michałowa w "Przechodniu"), w 1921 w T. Nowości w Częstochowie. W 1922-31 grała w T. Reduta najpierw w Warszawie, potem w Wilnie i objazdach, m.in. Pannę Wandę ("Mąż z grzeczności"), Panią Janę ("Przechodzień"). W 1931 występowała w T. Objazdowym Samorządów Woj. Białostockiego z siedzibą w Grodnie, w sez. 1931/32 w Lublinie, w 1932 w T. Woj. Kieleckiego z siedzibą w Radomiu, od jesieniu t.r. w T. Kameralnym w Warszawie, we wrześniu 1933 gościnnie w T. Polskim w Poznaniu, w "Milczącej sile", a od grudnia t.r. w tej sztuce w Instytucie Reduty; w 1934 prawdopodobnie w Grodnie, w styczniu 1935 w T. Aktora w Warszawie, od marca t.r. w T. Wielkim we Lwowie, od lipca znowu w T. Aktora i ponownie od jesieni 1935 w T. Ateneum (m.in. w listopadzie jako Chwalibogowa w "Turoniu"). W drugiej poł. sez. 1935/36 grała jeszcze w T. Miejskim w Częstochowie, w 1936/37 w T. Kameralnym w Warszawie, w sez. 1937/38 i 1938/39 w T. Miejskich w Łodzi. Na sez. 1939/40 została zaangażowana do Lublina. Przed II wojną świat., grała m.in. takie role, jak: Janina ("Dom otwarty"), Maria ("W małym domku"), Gospodyni ("Wesele"), Elwira ("Świętoszek"), Maria ("Lekkomyślna siostra"), Mańka ("Pan Damazy"), Ksenia ("Człowiek z teką"), Rachela ("Wesele"). W okresie okupacji niem. pracowała jako kelnerka najpierw w Lublinie, potem w Warszawie, po powstaniu warsz. przebywała na wsi. W 1945 wróciła do pracy aktorskiej i do 1948 występowała w T. im. Jaracza w Olsztynie, a w 1948-55 w T. Polskim w Poznaniu, m.in. jako: Wanda Ogrodzka w "Grzechu", Lady Britomart w "Majorze Barbarze", Hipolita ("Sen nocy letniej"). Od 1959 do 1965, kiedy to przeszła na emeryturę, występowała w T. Powszechnym w Łodzi, gł. w rolach epizodycznych. W dniu 10 IV 1965 obchodziła w tym teatrze jubileusz pięćdziesięciolecia pracy artystycznej. Po wojnie grała m.in. Wdowę ("Ich czworo", Olsztyn 1946), Daumową ("Panna Maliczewska", Olsztyn 1946), Dobrójską ("Śluby panieńskie", Poznań 1954).
Bibl.: Almanach 1967/68; Czachowska: Zapolska; Hahn: Shakespeare w Polsce; Krasiński: Teatr Jaracza; Listy Osterwy; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Sempoliński: Wielcy artyści; Simon: Spis przedstawień Reduty; Smigielski: Reduta; Wierzyński: Wrażenia; Wroczyński: Pół wieku s. 280; Życie teatr, w Częstochowie; Kur. Warsz. 1926 nr 46, 1932 nr 74, 298, 1933 nr 334, 1935 nr 95; Pam. Teatr. 1990 z. 3-4 s. 547-552 (Z. Osiński); Prz. Teatr, i Film. 1921 nr 16; Rampa 1938 nr 4; Programy, IS PAN; Akta (tu fot.), ZASP.
Ikon.: K. Larisch: Portret, olej, repr. fot. - IS PAN; W. Bartoszewicz: Portret, rys., Szkicownik z lat 1947-1951 - Bibl. Raczyńskiego i K. jako Berta Sonnenbruch (Niemcy), rys., tusz, 1950 -MTWarszawa; Fot. - IS PAN, ZASP.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994