Berlin. Sukces "Transferu!"
Dużym zainteresowaniem cieszyła się niemiecka premiera najnowszego spektaklu Jana Klaty "Transfer!" (na zdjęciu), przedstawiającego wojenne i powojenne losy Polaków i Niemców, wypędzonych po 1945 roku ze swoich stron ojczystych.
Przed ostatnim, trzecim pokazem w sobotę (29 stycznia)w berlińskim teatrze Hebbel am Ufer kilkadziesiąt osób odeszło od kasy bez biletów. Licząca 500 miejsc sala wypełniona była do ostatniego miejsca.
Duża część widzów po spektaklu uczestniczyła w trwającej prawie do północy dyskusji. -Po raz pierwszy w historii teatru tyle osób zostało na dyskusji - mówiła prowadząca spotkanie dziennikarka Renate Klatt. - To spektakl o wypędzonych Niemcach oraz przypędzonych
Polakach, którzy musieli opuścić swoją ojczyznę na Wschodzie i przybyli na Dolny Śląsk"- tłumaczył Klata. - Jesteśmy odchodzącym pokoleniem. Chcieliśmy przed śmiercią przekazać młodzieży nasze doświadczenia - mówił podczas dyskusji jeden z polskich uczestników - Andrzej Ursyn Szantyr.
Jego niemiecki partner - Guenther Linke zauważył, że prawdziwe pojednanie między Polakami a Niemcami jeszcze nie nastąpiło. - Będzie to możliwe dopiero wtedy, gdy zniknie "hierarchia ofiar", gdy przestanie się je dzielić na lepsze i gorsze - wyjaśnił.
Uczestniczący w dyskusji historyk Christian Lotz podkreślił, że młode pokolenie w obu krajach nie ma zahamowań przed dyskusją na temat wypędzeń, a równocześnie sprzeciwia się politycznej instrumentalizacji tej problematyki.
Rozgłośnia radiowa Deutschlandfunk uznała za najważniejszy sukces tego projektu fakt, iż mówiąc o wypędzeniu, Polacy i Niemcy stoją razem na scenie.
W Berlinie obserwuje się spektakl z sympatią i polityczną aprobatą, jednak jako sztuka teatralna nie wzbudza on specjalnego entuzjazmu" - ocenił recenzent Hartmut Krug. Jego zdaniem, "Transfer!" to "teatr amatorski".
Dziennik "Maerkische Allgemeine" zwraca z kolei uwagę na różnicę polskich i niemieckich wspomnień. "Polskie opowieści zaczynają się w 1939 r., niemieckie w roku 1945. Czy wolno w ogóle stawiać obok siebie w sposób równoprawny polskie i niemieckie doświadczenia dotyczące wypędzenia ? - pyta Dirk Pilz.
Po Berlinie "Transfer!" ma zostać pokazany w Weimarze.
