Artykuły

"Wzorowało się na nim i naśladowało go wielu, lecz nikt mu nie dorównał" - pisano. Minęła 155 rocznica urodzin Kazimierza Kamińskiego, jednego z najwybitniejszych polskich aktorów swoich czasów. Lubił przyjeżdżać na lato do Sopotu. Żył tu według rytuału. Wstawał o 6 rano i do 9, w szlafroku, na balkonie z widokiem na morze uczył się nowej roli - pisze Gabriela Pewińska w Polsce Dzienniku Bałtyckim.

"Kuję rolę. Ty śpisz, boś młody i nie masz nowej roboty na karku, a ja tak co dzień pracuję, bo muszę na pierwszą próbę umieć cały tekst jak pacierz, wtedy dopiero można myśleć o grze i o rzeźbieniu postaci" - mówił do swego kompana, młodego aktora Jerzego Leszczyńskiego, który potem te wakacje opisze w pamiętnikach.

Po godzinie 9 Kamiński jadł śniadanie, o którym żartem mówił, że to zapłata za pracę, po śniadaniu kąpiel w morzu lub spacer.

Kres jego życia to tragedia. Skrzep w nodze. Konieczna operacja, z którą zwlekano, bo aktor miał słabe serce. Jednak, gdy już nie było wyjścia, lekarze - w stołowym pokoju jego domu - dokonali amputacji lewej nogi. W prasie ukazały się wzmianki o chorobie wielkiego artysty, który nie domagał już wcześniej, choć ze sceny nie zszedł niemal do końca. Po jednym z ostatnich występów do jego garderoby zagląda zachwycony rolą Stefan Jaracz. Ujrzał Mistrza, jak siedział zgarbiony, zlany potem, żona podawała mu krople na serce.

Po amputacji aktor czuje się lepiej. Już myślami wraca na scenę, nie odpuszcza! Rozważa, jakie role będzie mógł grać z... jedną nogą. Jednak jego stan ulega pogorszeniu. Umiera kilka dni potem, nie pożegnawszy się ze sceną.

Trzydzieści lat później, 1958 rok. "Zbrodnia i kara" w Teatrze Wybrzeże. Gra tu Józef Skwierczyński, aktor, który w czasie wojny został poważnie ranny pod Monte Cassino. Kulał do końca życia. W "Zbrodni i karze" było to nawet na miejscu, fizyczna ułomność pomogła mu zbudować wspaniałą rolę. Ale w innych spektaklach, gdzie kuleć nie mógł, grał, że... nie kuleje.

I widownia uwierzyła!

Piękna lekcja teatru. I życia.