Artykuły

Burmistrz Środy Wielkopolskiej zaproponował zorganizowanie w Środzie dyskusji wokół spektaklu "Apokalipsis", którego wystawiania zakazał. To efekt sobotniej, burzliwej debaty zorganizowanej przez "Gazetę Wyborczą", "Gazetę Średzką" i Teatr Ósmego Dnia - pisze Jolanta Brózda w Gazecie Wyborczej - Poznań.

Dyskusja rozpoczęła się po wystawieniu spektaklu "Apokalipsis" [na zdjęciu] teatru IT w przepełnionej sali Teatru Ósmego Dnia. Po stronie "sceny" usiedli: Ewa Wójciak - dyrektor "Ósemek", o. Paweł Kozacki - dominikanin, Wojciech Ziętkowski - burmistrz Środy oraz prowadząca debatę dziennikarka "Gazety" Ewa Obrębowska-Piasecka. Zaczęło się od rozmowy o spektaklu, który po premierze został zdjęty z repertuaru Średzkiego Ośrodka Kultury. Był to efekt m.in. protestu jednej z radnych, która powiedziała, że spektakl obraża jej uczucia religijne. O. Kozacki powiedział, że spektakl nie obraził jego uczuć (głośne oklaski). Stwierdził także: - Z zapowiedzi wynikało, że zło w rym mrocznym spektaklu miało być zrównoważone dobrem. Tego zabrakło - podzielił się wrażeniami. Ewa Wójciak, podziwiając aktorów za odwagę, mówiła, że powaga spektaklu nie przystaje do ich młodości, że są jakby uwięzieni w scenariuszu - może z tego powodu przez mrok nie przebiło się światełko nadziei. Padło kilka głosów z widowni. - Spektakl mógłby mnie obrazić, gdybym był słabej wiary. A w nim jest prawda. Bestia, o której mowa, jest w nas - mówił starszy pan z widowni.

Wyżej podpisana zapytała o. Kozackiego i Piotra Pajchrowskiego - scenarzystę i reżysera, czy nie niepokoi ich fakt, że w spektaklu pojawiają się teksty z "Biblii Szatana" La Veya. - Gdyby w ukazywaniu zła odwołać się do "Mein Kampf", nie byłoby protestów przeciw zdjęciu takiego spektaklu. Do "Biblii Szatana" podchodzimy łagodniej. A dla mnie są to teksty o takiej samej sile rażenia - mówił o. Kozacki. - Tekst może być niebezpieczny. Jeśli przeczyta to nastolatek w depresji, może go to docisnąć do ziemi - dodał.

Reżyser zapewniał, że poinformował aktorów, z jakim tekstem mają do czynienia. - Jesteśmy ludźmi wierzącymi, więc mieliśmy wątpliwości co do tekstu. Ale uznaliśmy, że scenariusz jako całość nie może nas skłócić z Bogiem [poza "Biblią Szatana" był tam fragment

Apokalipsy i poezja Williama Blake'a - przyp.red.] - mówiła jedna z aktorek. Temperatura emocjonalna znacznie się podniosła, kiedy rozpoczęła się dyskusja o zakazie burmistrza. - Bardzo mocno tę decyzję przeżywałem, ale dziś postąpiłbym tak samo. Nie chodzi o moje przekonania, ale o interesy "osób trzecich". Nie mogłem lekceważyć sygnałów o obrażeniu ich uczuć religijnych. Inna byłaby sytuacja, gdyby spektakl odbywał się w miejscu nie podlegającym jurysdykcji administracyjnej, ale prawu cywilnemu - wyjaśniał burmistrz. Duża część widowni wyśmiała jego tłumaczenie, że premiera odbyła się w niewłaściwym czasie, bo w wielkim poście i w okolicach rocznicy śmierci Jana Pawia II (a odbyła się 17 marca). - Wystarczyło przed wydaniem zakazu zadzwonić, poprosić o przyniesienie nagrania, o rozmowę. Tego zabrakło - mówił reżyser "Apokalipsis". Głosy z widowni:

- Nie widział pan spektaklu, a zakazał go! Postępuje pan jak słuchacze Radia Maryja!

- Pan odbiera mi prawo wyboru, bo ja, idąc do teatru, godzę się na panujące tam reguły.

- Pan broni mniejszości, a może większość chciała tego spektaklu.

Ewa Wójciak stwierdziła, że burmistrz nie jest po to, by "dzielić i rządzić". - Niech pan pozwoli sobie zdjąć ten "boski ciężar" z pleców. Pan powinien się cieszyć, że ma w mieście taką młodzież - powiedziała.

Kiedy jeden z dyskutantów ubolewał nad tym, że trzeba jechać aż do Poznania, by rozmawiać o średzkim spektaklu, burmistrz odparł: - Zróbmy debatę w Środzie - i rozległy się brawa. - Spektakl zobaczymy przed czy po debacie? - padło pytanie. - Nad tym się zastanowimy - ostrożnie odpowiedział burmistrz.