Artykuły

Zdarzenie we Środzie Wlkp. to nie pierwszy przypadek ingerowania administracji i polityków w sztukę. Tendencja ta nasiliła się jesienią 2005 r, po wygranych przez PiS wyborach. Partia braci Kaczyńskich podjęła prawdziwą krucjatę na rzecz wprowadzenia cenzury obyczajowej - pisze Krzysztof Lubczyński w Trybunie.

Środa Wielkopolska dołączyła do rosnącego szeregu miast, w których cenzuruje się sztukę i walczy z wolnością wypowiedzi twórczej. Prawicowy burmistrz Środy Wojciech Zietkowski zakazał artystom Teatru IT ponownego wystawienia spektaklu "Apokalipsis" na scenie miejscowego ośrodka kultury.

Burmistrz umotywował to "negatywnymi głosami w odbiorze sztuki". Podczas pierwszego przedstawienia zaprezentowanego przez Teatr IT po kilkunastu minutach salę opuściła miejscowa radna z ugrupowania Nasza Środa, Regina Kuczyńska. W liście otwartym napisała mia, że "nigdy takiej dawki bluźnierstw przeciwko Bogu ze sceny nie słyszała". Nasza Środa jest macierzystym ugrupowaniem burmistrza Bętkowskiego, z jego listy kandydował w wyborach włodarza miasta. Zietkowski jest znany z radykalnie prawicowych sympatii, był m.in. związany ze skrajnie konserwatywną Unią Polityki Realnej.

Twórcy spektaklu opartego min. na fragmentach Apokalipsy św. Jana, a także na "Biblii Szatana" Sandora La Veya nie podzielają opinii radnej i zaprzeczają, jakoby chcieli obrażać uczucia religijne. Współautorka przedstawienia Katarzyna Kicińska określa utwór jako "spektakl pytań". - Pytamy o to, co jest dobrem, a co złem, a także o to, kto rządzi światem człowiek, Bóg a może szatan? - wyjaśnia artystka.

Decyzję burmistrza tłumaczy rzecznik prasowy urzędu miejskiego Tomasz Tański - Przez nasze małe miasteczko przetoczyła się prawdziwa burza medialna. Pan burmistrz otrzymał wiele sygnałów od mieszkańców miasta i dlatego zdecydował się nie wyrazić zgody na ponowne przedstawienie w podlegającym jego jurysdykcji ośrodka kultury - mówi rzecznik. Piotr PajchrowskL autor scenariusza i szef Teatru IT wątpi jednak w to, że na decyzję burmistrza miała wpływ lawina protestów mieszkańców. - Pan burmistrz najpierw mówił o wielu sygnałach, a potem wycofał się i powiedział, że było ich kilka. O decyzji burmistrza dowiedzieliśmy się nieoficjalnie z ust dyrektorki jednego z wydziałów UM. Dwa tygodnie temu wystąpiliśmy oficjalnie o uzasadnienie decyzji i nadal na nie czekamy. Jesteśmy oburzeni tą decyzją i nie przebieramy w słowach, tym bardziej że nawet jeden duchowny katolicki powiedział nam, że nie widzi w tym spektaklu nic gorszącego - podkreśla szef teatru.

Pajchrowski uważa, że radna, która zaprotestowała przeciw spektaklowi, nie miała możliwości wyrobić sobie o nim opinii - Wyszła bowiem po kilkunastu minutach, o czym zaświadczają widzowie, którzy ją widzieli, a nie jak twierdzi, po pół godzinie - dodaje. - Myśleliśmy o tym, żeby wystawić spektakl w plenerze, ale nic z tego nie będzie, bo nieoficjalnie uprzedzono nas, że burmistrz, jako zarządzający gruntami miasta, nie wyrazi na to zgody. Innej sali, w której moglibyśmy wystąpić, w Środzie nie ma - dodaje E Pajchrowski.

Przyjazną rękę do Teatru IT wyciągnął Teatr Ósmego Dnia, który zaprosił artystów do Poznania, a przedstawienie ma być połączone z publiczną debatą nad zagrożeniem wolności słowa i sztuki w Polsce.

Zdarzenie we Środzie Wlkp. to nie pierwszy przypadek ingerowania administracji i polityków w sztukę. Tendencja ta nasiliła się jesienią 2005 r, po wygranych przez PiS wyborach. Partia braci Kaczyńskich podjęła prawdziwą krucjatę na rzecz wprowadzenia cenzury obyczajowej. Kłopoty miały m.in. teatry Wierszalin i Suka Off, a także szkolny kabaret, który ośmiel się żartować z Tadeusza Rydzyka. Tłem niedawnego zamknięcia warszawskiego klubu Le Madame były wolnościowe i nieprawomyślne poglądy jego animatorów.