Artykuły

Sprawa obcięcia dotacji dla Teatru Nowego zatacza coraz szersze kręgi. Ujawnia trupy ukryte w szafie. Ostatnie działania urzędników od kultury pozwalają wreszcie dopełnić hasło promujące nasze miasto, dolepione do nowego, udatnego logo: "Łódź kreuje... pozory".

W całym kraju zmniejszane są dotacje dla teatrów - o tym nie muszą nam przypominać urzędnicy, bo wiemy to z gazet. Powołują się oni przy tym na kryzys, który wieszczą kasandrycznym tonem i bezradnie rozkładają ręce. Oczywisty argument "Moi mili, zacznijcie oszczędności od siebie" nie wchodzi w grę. Ciężko pracujący urzędnik musi przecież dostawać adekwatną kasę.

W kraju zmniejszane są też dotacje dla festiwali. Krakowskie Biuro Festiwalowe ma budżet mniejszy o kolejne 7 milionów złotych i pod znakiem zapytania stoi organizacja znaczących festiwali. Z tego przykładu już łódzcy urzędnicy nie czerpią tak ochoczo. Szkoda, bo festiwale to z reguły inicjatywy prywatne (ups, mówi się "oddolne"), ale dotowane z pieniędzy tych samych podatników, którzy wolą mieć dobry teatr, muzeum, galerię niż festiwal garnków. Nota bene 500 tys. zł odebrane "Nowemu" trafi do puli przekazanej organizatorom... festiwali, bo w 2012 r. trafiły one pod opiekę Wydziału Kultury. Trudniej jednak podnieść z kolan podupadłą z braku kasy instytucję miejską niż festiwal, jeśli raz się on nie odbędzie.

Słusznie Tomasz Bazan, reżyser i choreograf, reagując listem otwartym na radykalne cięcia w Teatrze Nowym, nazywa kryzys "słowem-wytrychem". Straszenie nim pozwala bowiem bezkarnie "włamywać się" do budżetów instytucji kultury w całym kraju - szukać oszczędności wszak trzeba. Uszczuplenie budżetu "Nowego" o blisko 800 tys. zł (w porównaniu z rokiem 2011) jest jednak czynem szczególnym. Ingeruje w politykę kadrową. Wiadomo bowiem, że taka redukcja dotacji oznaczać będzie zwolnienia i to dużo wyższe niż te konieczne.

W liście-odpowiedzi na protest artystów wiceprezydent od kultury Agnieszka Nowak pokazuje mroczną wizję związków zawodowych, których zakładnikiem są dyrektorzy "Nowego". To w dużej mierze prawda. Jednak takie udawane stawanie po stronie dyrektora, któremu ogranicza się swobodę w decyzjach kadrowych i każe radykalnie i nagle zwalniać zespół, jest pewnego rodzaju (nie bójmy się tego słowa) urzędniczą hipokryzją.

Ciekawe, że publiczne kierowanie uwagi na związki zawodowe nastąpiło po tym, co powiedział Wojciech Bartoszek, aktor "Nowego", należący w teatrze do Koła ZASP i chroniony przez "Solidarność". A powiedział otwarcie o pojawiających plotkach, jakoby prezydent Nowak, która niegdyś jako radna stanęła za Zbigniewem Brzozą jako dyrektorem artystycznym, nadal widzi go jako potencjalnego szefa teatru.

W odpowiedzi na apel artystów w obronie "Nowego", prezydent Nowak posługuje się szczególnego rodzaju logiką. Pisze bowiem: "Pragnę zapewnić środowisko teatralne [...] że ZMNIEJSZENIA dotacji objęły również INNE instytucje kultury w mieście i to w RÓWNIE DUŻEJ skali. Np. Teatr Muzyczny działający w odnowionej siedzibie i dopominający się dodatkowego 1 min zł na funkcjonowanie ma ZWIĘKSZONY tegoroczny budżet tylko o 300 tys. zł. Teatr Powszechny ma dotację WIĘKSZĄ jedynie o 230 tys. zł" (podkr. - Ł.K.). "Zmniejszeniaprzez zwiększanie" to szlagier na forach internetowych na miarę "Jestem za, a nawet przeciw".

A może zlikwidujmy wszystkie miejskie placówki i pozwólmy dbać o kulturę w Łodzi marszałkowi województwa? Do niego należą najlepsze instytucje w Łodzi, bo nie pozwala się miejskim być dla nich kokurencją.

Do czego będzie wtedy potrzebny Wydział Kultury? Może do dotowania inicjatyw organizacji pozarządowych i niezależnych centrów kultury ? Bo taki jest dziś w Łodzi trend.

"Zmniejszanie przez zwiększanie" - to określenie chyba na stałe przylgnie do prezydentury Agnieszki Nowak. Czy będzie synonimem jej "dokonań" w łódzkiej kulturze? Oby nie.