Osoby

Zdzisław Szymański (21 VII 1914 Zakroczym - 4 I 1986 Grajewo), aktor. W 1937 ukończył w Warszawie wydz. sztuki aktorskiej PIST i zaangażował się do T. Miejskich w Łodzi (1937-39). W sez. 1939/40 miał grać w T. im. Słowackiego w Krakowie. W czasie wojny uczestniczył w konspiracyjnym życiu art. w Warszawie, m. in. jesienią 1941 wziął udział w spektaklu "Antygony" Sofoklesa w tajnym zespole studyjnym. Podczas powstania warsz. brał udział w koncertach dla wojska organizowanych przez Leona Schillera. Wywieziony w październiku 1944 do oflagu w Murnau uczestniczył w jenieckim życiu teatralnym. Po wyzwoleniu obozu w kwietniu 1945 wszedł w skład zespołu T. Ludowego im. Bogusławskiego w Lingen, z którym następnie występował w północnych Niemczech i Holandii (m. in. Drużba i Młody w "Godach weselnych" Schillera). Brał też udział w widowisku T. Kukiełek zorganizowanym przy t. w Lingen. Po powrocie wraz z zespołem Schillera do kraju grał w T. Ziemi Pomorskiej w Toruniu (od stycznia 1946 do końca sez. 1945/46, np. Tezeusza w "Śnie nocy letniej" Shakespeare'a), w T. Wojska Polskiego w Łodzi i jego warsz. filii T. Placówka (1946-49, np. Montano w "Otellu" Shakespeare'a), a następnie w T. Narodowym (1949-79) i Współczesnym (1955-57) w Warszawie, gościnnie w T. Buffo (1957). Poza wymienionymi, grał m. in. takie role, jak: Wacek ("Stara cegielnia" Iwaszkiewicza), Morgal ("Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale" Bogusławskiego), Frank Lubey ("Synowie" Millera), Waśka ("Na dnie Gorkiego), Leonard ("Krwawe gody" Lorki), Swistunow ("Rewizor" Gogola), Andrzej Undershaft ("Major Barbara" Shawa), Enryk ("Szkoła żon" Moliere'a), Kapitan ("Wieczór Trzech Króli" Shakespeare'a), Michał ("Szczęśliwe dni" Pugeta), Ojciec ("Historyja o Chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" Mikołaja z Wilkowiecka). Po przejściu na emeryturę w 1979 występował gościnnie w t.: Horyzont, Na Woli i Kwadrat. Grał w ponad stu filmach, m. in. "Zakazane piosenki", "Warszawska premiera", "Westerplatte", "Ranny w lesie", "Matka Królów" oraz w serialach TV, np. "Dyrektorzy". Źródło: Almanach sceny polskiej 1985/86. Tom XXVII. Wydawnictwo Naukowe PWN - Warszawa 1993.