Stanisław Bryliński
BRYLIŃSKI Stanisław (1 V 1890 Kamieniec Podolski - 10 X 1953 Łódź), aktor, reżyser, dyr. teatru. Był mężem -> Heleny Górskiej. Jako uczeń szkoły handlowej w Warszawie organizował t. amatorski. W 1905 brał udział w strajku szkolnym. 2 XI 1908 wystąpił w T. Miejskim w Krakowie w roli Dyrektora muzyki ("Dziady"). W listopadzie i grudniu tego roku grał rolę Witusia ("Skiz") w objazdowym Teatrze G. Zapolskiej. W 1909 występował w krak. T. Ludowym, w 1910 w t. w Wilnie, w sez. 1911/12 w T. Polskim w Łodzi i w warsz. T. Zjednoczonym, w pocz. 1913 w T. Polskim w Warszawie, w sez. 1913/14 w t. wileńskim. W czasie I wojny świat. przebywał w Rosji; wiosną 1915 występował z zespołem A. Zelwerowicza w Petersburgu, w 1915-17 w zespołach pol. w Moskwie; grał także w filmach rosyjskich. Po powrocie do kraju grał w filmach pol. oraz występował: w 1918-23 w warsz. T. Polskim i Małym, w sez. 1924/25 w T. Nowym w Poznaniu, 1925/26 tamże w T. Polskim, 1926/27 w T. Małym we Lwowie, w 1927-29 znów w T. Polskim w Poznaniu. W 1929 kierował t. Rewia podczas Powszechnej Wystawy Krajowej w Poznaniu, w sez. 1930/31 T. Miejskim w Lublinie. W 1932-35 występował w T. Polskim w Katowicach i tam 22 II 1934 obchodził jubileusz dwudziestopięciolecia pracy grając w sztuce "Papa". W 1935 występował w t. Ateneum w Warszawie, w sez. 1936/37 w t. im. Orzeszkowej w Grodnie, w 1937 w operetkach w T. Wielkim w Warszawie, w 1940-41 w T. Polskim w Grodnie i Białymstoku. W 1941 przedostał się do Warszawy, był kilkakrotnie aresztowany przez Niemców, przez pewien czas przebywał w obozie pracy w Olesznie, z którego zbiegł. W 1945 wrócił do pracy w t. i występował w T. Wojska Polskiego w Łodzi, od jesieni 1945 w Jeleniej Górze, w sez. 1946/ 1947 w Opolu, 1947/48 znów w Jeleniej Górze, w 1948-50 w Szczecinie, 1950-52 w T. Nowym w Łodzi, 1952-53 tamże w T. Powszechnym. W tym czasie dwukrotnie obchodził jubileusze: 5 V 1946 w Jeleniej Górze w roli tyt. w "Panu Damazym" i 31 III 1950 w Szczecinie w roli Cześnika ("Zemsta").
Świetne warunki zewnętrzne i głos o szerokiej skali pozwoliły mu stworzyć wiele interesujących i różnorodnych ról, jak np. Pan Młody ("Wesele"), Jan ("Fantazy"), Daum ("Panna Maliczewska"), Prezydent ("Intryga i miłość"), Ciarka ("Wiele hałasu o nic"), Orgon ("Dożywocie"), Hetman ("Horsztyński"), Prof. Sonnenbruch ("Niemcy"), Bezsiemionow ("Mieszczanie"). W okresie powojennym reżyserował z powodzeniem wiele sztuk, przede wszystkim z literatury klasycznej, np. "Pana Jowialskiego" (1948), "Zemstę" (1950).
Bibl.: Lorentowicz: T. Polski; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Łódz. Express ilustr. 1953 nr 42; Teatr 1954 nr 2 (J. Koprowski; tu il.); Programy i afisze, IS PAN (m.in. program jubileuszowy z 1950).
Ikon.: E. Głowacki: B. jako Kręciołek (Polityka), repr. Tyg. ilustr. 1919 nr 42-44; Fot. pryw. i w rolach - IS PAN, MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
