Maria Kownacka
Autorka prozy, wierszy i sztuk lalkowych dla dzieci i młodzieży.
Jeszcze pod zaborem prowadziła tajne nauczanie dla dzieci. W roku 1914 założyła w majątku Krzywda na Lubelszczyźnie tajną szkołę, dzięki której właściciel majątku znalazł dla niej mieszkanie w należących do posiadłości czworakach. To właśnie z myślą o chłopskich dzieciach powstały jej pierwsze utwory, które ukazały się w 1919 roku na łamach „Płomyczka” i „Płomyka”.
Przypadek sprawił, że twórczością literacką dla dzieci poświęciła całe życie. Z powodu choroby krtani musiała bowiem zrezygnować z zawodu nauczycielki. Postanowiła przenieść się do Warszawy, gdzie rozpoczęła pracę w Bibliotece Ministerstwa Reform Rolnych. Włączyła się w działalności Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci, z pomocą którego w 1928 roku zainicjowała powstanie Teatru „Baj”.
Podczas okupacji wróciła na wieś. Po wojnie znów zamieszkała w Warszawie, by poświęcić się pisarstwu i współpracy z teatrami lalkowymi. Odznaczona została wysokimi odznaczeniami państwowymi, w tym Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Krzyżem Zasługi. Najbardziej ceniła sobie jednak Order Uśmiechu przyznany przez dzieci w roku 1970.
Źródło: HyPaTia – Kobieca historia polskiego teatru
Spis utworów dramatycznych
- 1935 – Bajowe bajeczki i świerszczykowe skrzypeczki, czyli o straszliwym smoku i dzielnym szewczyku, prześlicznej królewnie i królu Gwoździku (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1935 – Deszczyk pada, słonko świeci (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1937 – O Jaśku, co się z Rokitą założył (Społem, Warszawa)
- 1937 – Cztery mile za piec (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1941 – Miała babuleńka kozła rogatego (Warszawska Spółdzielnia Księgarska, Warszawa; wydanie konspiracyjne)
- 1941 – O Misiu Psotnisiu i Bolku Kinolku (Warszawska Spółdzielnia Księgarska, Warszawa; wydanie konspiracyjne)
- 1945 – O szewczyku Łukaszku, co szył buty dla ptaszków (Czytelnik, Warszawa)
- 1948 – O Rochu i jego grochu (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1949 – O Kasi, co gąski zgubiła (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1949 – O sadzie Wawrzyńca i ludziach z gościńca (Warszawa)
- 1949 – O Żaczku-Szkolaczku i o Sowizdrzale, co jeden kochał szkołę, a ten drugi wcale (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1951 – Wawrzyńcowy sad (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1953 – O wietrze Piaskowieju i lesie Dobrodzieju (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1960 – Hulajnoga Grzesia Raroga (Warszawa)
- 1960 – O Bidzie i złotych jabłkach (Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa)
- 1961 – Orzeszek (Nasza Księgarnia, Warszawa)
- 1962 – O bursztynowym złocie i Kasi sierocie (Ruch, Warszawa)
