Osoby

KALINOWSKI Czesław (28 II 1906 Warszawa - 25 VIII 1979 Warszawa), aktor. Był synem Mikołaja i Florentyny K., mężem śpiewaczki Ka­zimiery Kalinowskiej. W 1926 ukończył Kursy Wo-kalno-Dram. H.J. Hryniewieckiej. Na sez. 1926/27 został zaangażowany do T. Miejskiego w Płocku. W sez. 1927/28 występował w T. Polskim w War­szawie (grał wyłącznie epizody), w 1928 - w Lotnym T. Niezależnym, w sez. 1929/30-31/32 być może w T. Narodowym (w tych latach na scenach warsz. grał także Juliusz K. i przypisywanie po­szczególnych ról jednemu z nich na podstawie no­tatek prasowych, nie podających inicjału imienia, jest b. trudne lub wręcz niemożliwe). W 1932-33 należał do kierowanego przez I. Solską zespołu T. im. Żeromskiego na Żoliborzu. Występował goś­cinnie w zespołach objazdowych, m.in. w Kaliszu (1929), Aleksandrowie Kujawskim (1930), Płocku (1933). W sez. 1933/34 i 1934/35 grał w T. Miej­skim w Bydgoszczy, 1935/36 i 1936/37 w T. Miej­skich w Łodzi, 1937/38 w T. Miejskich we Lwowie, 1938/39 w T. Polskim w Poznaniu. Na sez. 1939/40 został zaangażowany do T. Polskiego w Katowi­cach. W 1945 występował w warsz. Miejskich T. Dramatycznych, potem zaangażował się do T. Pol­skiego i pozostał tam do sez. 1954/55. W 1955 przeniósł się do T. Domu Wojska Pol. (później T. Dramatyczny) i występował tam do przejścia na emeryturę 31 VIII 1978 (z wyjątkiem sez. 1965/66, kiedy grał w T. Polskim). Jubileusz pięćdziesię­ciolecia pracy artyst. obchodził 16 XI 1973. Do najwybitniejszych jego ról należały: Petrucchio ("Po­skromienie złośnicy", 1936), Aleksy (Jegor Bułyczow i inni", 1936), Albin ("Śluby panieńskie", 1945), Felek ( "Przeprowadzka", 1945), Dyapanazy ("W małym domku", 1959), Horacy ("Uczta morderców", 1960), Logik ("Nosorożec", 1961), tyt. we "Franku V" (1961), Pandarus ("Troilus i Kressyda", 1965), Rolicz ("Pamiątkowa fotografia", 1967), Woź­ny ("Rzeźnia" S. Mrożka, 1975), Pandulf ("Ślub", 1974). Był użytecznym aktorem charakterystycznym, często postacie swoje zabarwiał delikatnym komizmem. Najlepsze swoje role zagrał w T. Dramatycznym. Chwalono go za postacie podstarzałych i wytwor­nych lowelasów, pechowych amantów, nieudolnych urzędników. O Dyapanazym pisano, że "uosabiał wytworność mieszkańców małego dworku" ("Express Wieczorny"), o Franku V, że "miał swoją wielką rolę", był "znakomicie żałosny, prawie lu­dzki w swej rozpaczy z powodu fatalnej sytuacji banku" ("Sztandar Młodych"), o Horacym, że "wy­razistą mimiką dopełniał charakterystyki pechowego amanta i mistycznego amatora totolotka" ("Życie Warszawy"). Grał także w filmach. Bibl.: Almanach 1978/79; Formanowicz; Hist. filmu t. 2, 5; Lorentowicz: T. Polski; T. przy ul. Cegielnianej; T. Dramatyczny w Warszawie (il.); Pam. Teatr. 1962 z. 2 (B. Frankowska); Rampa 1938/39 nr 4; Express Wiecz. 1959 nr 302 (K. Beylin); Sztandar Młodych 1962 nr 110 (A. Jarecki); Kur. Poi. 1962 nr 111; Życie Warsz. 1960 nr 184 (Z. Karczewska-Markiewicz); Akta, ZASP; Programy, IS PAN, MTWarszawa; Rymkiewicz: T. Powszechny. Ikon.: W. Bartoszewicz: K. jako Król (Cyd), rys., tusz. 1954 - MTWarszawa; J. Żebrowski: K. jako Rotmistrz (Damy i huzary), rys., repr. Express Wiecz. 1957 nr 197; fot. - Aren. Dok. Mech., IS PAN, MTWarszawa, ZASP. Film.: 1939 - O czym sie nie mówi (f.); 1962 - Komedianty (f.); 1977 - Sołdaty swobody - Żołnierze wol­ności (f., prod. ZSRR); Fragm. kronik i materiałów film. z 1946-70, Arch. WFD; Materiały-Archiwum TVWarszawa. Nagrania: Role - Arch. Dok. Mech.; Role, Recytacje - Red. Dok. Inf. PR. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994