Juliusz Roland
ROLAND Juliusz, właśc. Juliusz Jerzy Konopka (12 VIII 1924 Wejherowo - 18 V 1977 Warszawa), aktor. Był synem Jerzego Rolanda (zob. t. 1) i tancerki Aliny Welińskiej, mężem Zofii Laskowskiej. Ukończył Gimn. im. Czackiego w Warszawie, maturę zrobił w 1944 na tajnych kompletach. Brał udział w powstaniu warsz., potem był wywieziony do Stalagu IV B-Muhlberg; po uwolnieniu w 1945 wyjechał do Włoch, nast. do Wielkiej Brytanii. W 1947 wrócił z rodziną do Polski. Po zorganizowanym w 1948 konkursie na lektorów, rozpoczął stałą współpracę z PR. W sez. 1950/51 zaczął występować jako aktor w T. Nowej Warszawy, 1951/52 w T. Powszechnym. W 1952 zdał eksternistyczny egzamin aktorski. W 1952-59 był aktorem T. Narodowego, 1955-57 także Współczesnego, a nast. do 1964 T. Syrena. Grał role epizodyczne takie, jak: Rozborski ("Karykatury"), Fray Domingo i Pisarz Trybunału ("Teatr Klary Gazul"), Maska ("Wyzwolenie"), Adiutant Cesarza ("Madame Sans Gene"). Od 1963 był etatowym pracownikiem PR, m.in. był lektorem cyklicznych audycji: "Muzyka i aktualności", "Na warszawskiej fali", "Z kraju i ze świata". Występował także w drobnych rolach w t. radiowym. Grał epizody w filmach. Bibl.: Almanach 1976/77; Hist. filmu t. 5; Kreczmar: Notatnik; Sempoliński: Druga połowa; RTV 1977 nr 23; Tyg. Powsz. 1977 nr 31; Akta (tu fot.), ZASP; Programy, IS PAN. Ikon.: Fot. - IS PAN. Film.: 1955 - Pokolenie (f.); 1965 - Pierwszy dzień wolności (f.); 1977 - Człowiek z marmuru (f.); Materiały - Archiwum TVWarszawa. Nagrania: Role - Red. Dok. Inf. PR; Rola - Arch. Dok. Mech. Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994