List otwarty do władz Łodzi w sprawie Festiwalu Dialogu Czterech Kultur
P. Tomasz Sadzyński, P.O. Prezydent Miasta Łodzi P. Wiesława Zewald, Pierwszy Wiceprezydent Miasta Łodzi Urząd Miasta, ul. Piotrkowska 104, 90-926 Łódź
Szanowni Państwo,
Festiwal Dialogu Czterech Kultur, od dwóch lat programowany przez Agatę Siwiak i Grzegorza Niziołka, jest w naszym przekonaniu jednym z najbardziej niezwykłych, najciekawszych i najlepiej przygotowanych wydarzeń artystycznych w kraju. Skupiony ostatnio wokół wyrazistych haseł przewodnich (Ojcowie, Terytorium) skłaniał do odkrywania na nowo historii, teraźniejszości i złożonej tożsamości miasta i ludzi. Mający sens tylko w Łodzi - bo wyrosły z myślenia o szczególnej kondycji tego miejsca, ale zarazem odsyłający do wszystkich innych miejsc, w których zderzają się kultury, nacje, ludzka i nie-ludzka pamięć. Krzyżujący ze sobą języki rozmaitych sztuk, dzięki czemu centralny problem zawsze oglądany był z różnych stron. To festiwal twórczy: kazał działać, nikomu nie pozwalał na bierne "oglądanie". To festiwal angażujący: kazał pytać, szukać, odkrywać. FD4K - ze swą niezwykłą mieszanką kultur - stał się wyróżnikiem Łodzi, okrętem flagowym miasta i przedmiotem zazdrości innych ośrodków.
I właśnie dowiadujemy się, że festiwalu już nie ma. Od jakiegoś czasu z niepokojem i zdumieniem obserwowaliśmy burzę wokół FD4K, ale nie sądziliśmy, że spory zakończą się tak drastycznym posunięciem. Poruszyły nas bardzo losy kolejnej znikającej inicjatywy oraz losy związanych z nią twórców. Nie wyrzuca się przecież jednym gestem za burtę - na trzy miesiące przed kolejną edycją - gotowych projektów, pracy wielu ludzi, podpisanych umów, nie przekreśla wysiłku całego zespołu przygotowującego festiwal, a także zaangażowanych weń artystów polskich i zagranicznych. Jesteśmy przekonani, że gdy idzie o wydarzenie tej rangi i tej jakości, należy zrobić wszystko, by festiwal przetrwał w kształcie zaprogramowanym przez jego twórców: istnieją negocjacje, rozmowy i nawet w sytuacji skrajnie niesprzyjającej można się porozumieć, zwłaszcza kiedy w grę wchodzi międzynarodowa reputacja miasta. Mamy nadzieję, że znajdzie się rada na uratowanie festiwalu, tak, aby artyści i publiczność od dawna planujący swój przyjazd, mogli spotkać się podczas wrześniowego wydarzenia.
Od czasu powiększenia się Europy prezydenci i burmistrzowie miast przekonują się, że wygrywają te ośrodki, które mają bogatą, zróżnicowaną ofertę kulturową. Mądre władze miasta inwestują więc w kulturę. Jeśli jakieś miasto ma ciekawe życie kulturalne, wyjdzie nawet z długów; miastu, które straci dobre imię, nie pomogą nawet inwestycje.
Prof. UAM Ewa Guderian-Czaplińska, Poznań
Prof. Przemysław Czapliński, UAM Poznań
Prof. Joanna Walaszek, UJ Kraków
Prof. Ryszard Nycz, UJ Kraków
Prof. Dobrochna Ratajczakowa, UAM Poznań
Beata Chmiel
Edwin Bendyk
Kinga Dunin, socjolożka, "Krytyka Polityczna"
Tomasz Kowalski, UAM Poznań
Prof. Ewa Kraskowska, UAM Poznań
Dariusz Libionka, historyk
Beata Anna Polak, Pracownia Pytań Granicznych UAM Poznań
Prof. Tomasz Polak, Pracownia Pytań Granicznych UAM Poznań
Prof. Hubert Orłowski, UAM/Instytut Zachodni, Poznań
Dr Jacek Leociak, Instytut Badań Literackich PAN, Centrum Badań Nad Zagładą Żydów przy IFiS PAN
Bartosz Frąckowiak, UAM Poznań, reżyser
Anita Sokołowska, aktorka
Joanna Bator, pisarka
Krzysztof Łukasiewicz, kulturoznawca
Prof. Małgorzata Czermińska, Uniwersytet Gdański
Arkadiusz Bagłajewski, redaktor naczelny kwartalnika "Kresy"
Prof. Joanna Tokarska-Bakir, antropolożka kultury, UW i PAN
Prof. Lajos Pálfalvi, dyrektor Instytutu Słowianoznawstwa Katolickiego Uniwersytetu im. P. Pázmány'a w Budapeszcie
Krzysztof Zarzecki, aktor Narodowego Starego Teatru w Krakowie
Dr Maria Napiontkowa, IS PAN Warszawa
Paweł Sztarbowski, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Warszawa
Dr Dorota Krawczyńska, IBL PAN Warszawa
Dr Bernadetta Darska, krytyczka literacka
Tomasz Białkowski, pisarz
Prof. Leonard Neuger, Uniwersytet Sztokholmski
Marek Bieńczyk
Roman Kurkiewicz, Radio TOK FM, tygodnik Przekrój, Collegium Civitas, UW
Małgorzata Omilanowska, historyczka sztuki, IS PAN/Uniwersytet Gdański
Prof. Danuta Ulicka, Uniwersytet Warszawski
Prof. Alina Kowalczykowa, IBL PAN
Dr Sergiusz Kowalski, socjolog
Prof. Wojciech Burszta, antropolog kultury
Dr Dieter De Bruyn, Uniwersytet Gandawski
Prof. Tadeusz Lubelski, historyk filmu
Grzegorz Jankowicz, wiceprezes Korporacji Ha!Art, redaktor działu kultury "Tygodnika Powszechnego"
prof. Kris Van Heuckelom, wykladowca literatury polskiej w Katholieke Universiteit Leuven, Belgia
Olga Tokarczuk, pisarka
Bożena Umińska-Keff - publicystka, badaczka literatury w Żydowskim Instytucie Historycznym, krytyczka filmowa, tłumaczka, poetka
prof. Tadeusz Sławek - literaturoznawca, Uniwersytet Śląski
prof. dr. hab. Feliks Tych, Żydowski Instytut Historyczny, Warszawa
dr Joanna Orska, krytyk i historyk literatury
prof. Aleksander Fiut, Uniwersytet Jagielloński
Agata Tuszyńska, pisarka
Dr Martin Pollack - pisarz, historyk, tłumacz literatury polskiej (Wiedeń, Austria)
Jolanta Janiczak, dramaturg
Wiktor Rubin, reżyser
Tomasz Śpiewak, dramaturg
Natalia Korczakowska, reżyserka
Paweł Mościcki, filozof
Katarzyna Szaniawska, socjolożka, feministka
Weronika Szczawińska, reżyserka, kulturoznawczyni
Marzena Sadocha, redakcja "Notatnika Teatralnego", Wrocław
prof. Roch Sulima, antropolog kulturowy, UW
Paweł Rodak, Instytut Kultury Polskiej UW
dr Arleta Galant, Uniwersytet Szczeciński
Prof. Dr. Christian Prunitsch, slawista, Institut für Slavistik, Drezno
dr Piotr Rudzki, kierownik literacki Teatru Polskiego we Wrocławiu
Małgorzata Nycz, redaktor naczelna Wydawnictwa Literackiego, Kraków
prof. Jerzy Jarzębski, historyk literatury, Uniwersytet Jagielloński, Kraków
Ewa Sułkowska-Bierezin, dziennikarka
Janusz Drzewucki, poeta, krytyk literacki, wydawca
Mieczysław Orski, redaktor naczelny miesięcznika "Odra", Wrocław
Zdzisław Pietrasik, kierownik działu kultury "Polityki"
Andrzej Leder
Krzysztof Czyżewski, "Pogranicze", Sejny