Moja strefa ciszy
"Nauka latania" Teatru Strefa Ciszy na XVI Festiwalu Malta w Poznaniu. Polemika Marty Kaźmierskiej z Gazety Wyborczej - Poznań z recenzją Jacka Cieślaka z Rzeczpospolitej.
Nigdy nie byłam w więzieniu. Nie stałam na obozowej rampie. Żaden ubek nie ściągał mi z rąk paznokci. Nie wywożono mnie donikąd w bydlęcym wagonie. Moje wspomnienia wojenne to wspomnienia nieżyjących już bliskich: dziadka, który uciekł z transportu na Wschód, robiąc wyłom w podłodze. I babci, która prowadziła śmiertelną walkę z czasem i opornym kluczem w zamku chwilę po rozpoczęciu godziny policyjnej. Kilkadziesiąt lat później, w stanie wojennym, mój tata, wówczas młody asystent biologii tuż przed doktoratem, wiózł z pracy do domu swój bezcenny mikroskop. Na sankach, razem z moim małym, bezcennym bratem. Czy to była odwaga? Na pewno desperacka próba przetrwania w czasach, kiedy wszystko stanęło na głowie.
We wtorkowym numerze "Rzeczpospolitej" w artykule "Więźniowie czasów wolności" - recenzji ze spektaklu "Nauka latania" teatru Strefa Ciszy - zaliczono mnie do pokolenia konformistów. Powód? Wciągnięta wraz z innymi z widowni w akcję spektaklu nie zbuntowałam się, kiedy znani skądinąd aktorzy w rolach strażników posadzili nas na niby-więziennych łóżkach, pokrapiali wodą, udającą środek dezynfekujący, karmili chrupkami i okładali poduchami. W pobliżu miejsca akcji stał ambulans, na wypadek, gdyby komuś stała się krzywda. Trwałam więc w konwencji, bo wiedziałam, że ci artyści jak zwykle chcą przekazać mi coś ważnego, poruszyć jakąś bolesną strunę.
Spektakle Strefy Ciszy prowadzone subtelną kreską każą czytać w szczególe, szukać zaskakujących puent. Zgodziłam się na tę grę i tym razem, kiedy do bólu przekonująco mówili o wolności i przemocy. Zgodziłam się ze świadomością, że to wciąż tylko gra. Nie porównujmy teatralnego eksperymentu z sytuacją realnego przymusowego zamknięcia. Zgódźmy się co do tego, że to pewne nieosiągalne dla sztuki ekstremum. Strefa ciszy, do której oby nigdy nie dotarł żaden artysta.
