Artykuły

Dziś o godz. 12 w Teatrze Stanisławowskim odbyło się spotkanie z okazji Międzynarodowego Dnia Teatru oraz ogłoszenie wyników "Konkursu projektów" - pierwszej części Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej "Klasyka Żywa".

W uroczystości wzięli udział: podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego , Małgorzata Omilanowska, członkowie Komisji Artystycznej i Jury Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej "Klasyka Żywa", dyrektorzy teatrów, przedstawiciele środowiska teatralnego oraz dziennikarze.

Spotkanie poprowadziła Dorota Buchwald, dyrektor Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego wraz z Dariuszem Kosińskim, przewodniczącym Komisji Artystycznej Konkursu "Klasyka Żywa".

Orędzie na Międzynarodowy Dzień Teatru odczytała Teresa Budzisz-Krzyżanowska.

***

WERDYKT "KONKURSU PROJEKTÓW" z dnia 27 marca 2014 roku

Komisja Artystyczna Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej "Klasyka Żywa" w składzie: Dariusz Kosiński (przewodniczący), Zenon Butkiewicz, Ewa Guderian-Czaplińska, Jacek Kopciński, Zbigniew Majchrowski, Maciej Nowak, Piotr Olkusz, Maria Prussak, Halina Waszkiel zarekomendowała do realizacji i zdecydowała o przyznaniu wsparcia finansowego 24 projektom:

1. "13 bajek z królestwa Lailonii dla dużych i małych" Leszka Kołakowskiego, w reż. Konrada Dworakowskiego, Teatr Pinokio w Łodzi

2. "Akropolis" Stanisława Wyspiańskiego, w reż. Anny Augustynowicz, Teatr Współczesny w Szczecinie

3. "Bal manekinów" Brunona Jasieńskiego, w reż. Michała Kmiecika, Teatr Dramatyczny m.st. Warszawy

4. "Balladyna" Juliusza Słowackiego, w reż. Wojciecha Farugi, Teatr Dramatyczny im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu

5. "Bieguny", na podstawie tekstów: "Kordian" Juliusza Słowackiego, "Irydion" Zygmunta Krasińskiego, "Wyzwolenie" Stanisława Wyspiańskiego, "Listy" Cypriana Kamila Norwida, w reż. Pawła Passiniego, Centrum Kultury w Lublinie - neTTheatre

6. "Car Dymitr Joannowicz: kronika dramatyczna", Adolfa Nowaczyńskiego, w reż. Jacka Głomba, Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Legnicy

7. "Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale", Wojciecha Bogusławskiego, w reż. Wojciecha Kościelniaka, Teatr Polski w Bielsku-Białej

8. "Dziady" Adama Mickiewicza, w reż. Lecha Raczaka, Fundacja Orbis Tertius

9. "Dziady" Adama Mickiewicza, w reż. Pawła Passiniego, Opolski Teatr Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki

10. "Fantazy" Juliusza Słowackiego, w reż. Macieja Podstawnego, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu

11. "Faraon" Bolesława Prusa, w reż. Adama Nalepy, Teatr Wybrzeże w Gdańsku

12. "Król Maciuś Pierwszy" Janusza Korczaka, w reż. Dagmary Żabskiej, Teatr Figur Kraków Fundacja Działań Twórczych

13. "Lilla Weneda" Juliusza Słowackiego, w reż. Michała Zadary, Fundacja Gospodarki i Administracji Publicznej w Krakowie

14. "Miny polskie" na podstawie tekstów Wojciecha Bogusławskiego, Stanisława Wyspiańskiego, Witolda Gombrowicza (scenariusz: Mikołaj Grabowski i Tadeusz Nyczek), w reż. Mikołaja Grabowskiego, Teatr im. Wilama Horzycy w Toruniu

15. "Paternoster" Helmuta Kajzara, w reż. Marka Fiedora, Wrocławski Teatr Współczesny im. Edmunda Wiercińskiego

16. "Piękni dwudziestoletni" Marka Hłaski, w reż. Piotra Ratajczaka, Teatr Śląski w Katowicach

17. "Przedwiośnie" Stefana Żeromskiego, w reż. Natalii Korczakowskiej, Teatr Wybrzeże w Gdańsku

18. "Rodzina" Antoniego Słonimskiego, w reż. Agaty Dyczko, Fundacja "HI ART!" w Warszawie

19. "Sachem" Henryka Sienkiewicza, w reż. Martyny Majewskiej, Teatr Lalki i Aktora w Wałbrzychu

20. "Samuel Zborowski" Juliusza Słowackiego, w reż. Pawła Wodzińskiego, Fundacja sztuka.idea / Fundacja HOBO Art Foundation

21. "Świadkowie albo nasza mała stabilizacja" Tadeusza Różewicza, w reż. Katarzyny Szyngiery, Teatr Współczesny w Szczecinie

22. "Teatr Osobny" Mirona Białoszewskiego, w reż. Marka b. Chodaczyńskiego, Unia Teatr Niemożliwy

23. "Termopile polskie" Tadeusza Micińskiego, w reż. Jana Klaty, Teatr Polski we Wrocławiu

24. "Życie i przygody Remusa" Aleksandra Majkowskiego, w reż. Remigiusza Brzyka, Miejski Teatr Miniatura w Gdańsku

"KONKURS INSCENIZACJI"

"Konkurs inscenizacji" to konkurs zrealizowanych inscenizacji dawnych dzieł literatury polskiej, zakończony przyznaniem nagród, obejmujący zarówno spektakle rekomendowane w I części Konkursu, jak i inne realizacje spełniające kryteria formalne określone w regulaminie.

W Konkursie mogą brać udział realizacje sceniczne polskich tekstów powstałych przed końcem roku 1969, tj. rokiem śmierci Witolda Gombrowicza, których premiera odbyła się w okresie pomiędzy 26 września 2013 a 31 sierpnia 2015 roku.

28 listopada 2015 roku odbędzie się uroczyste ogłoszenie wyników Konkursu transmitowane do wszystkich teatrów biorących udział w Konkursie. Tego dnia zostaną także zagrane wszystkie spektakle konkursowe.

Jury przyzna zespołowe nagrody pieniężne, w tym Nagrodę Główną im. Wojciecha Bogusławskiego, z przeznaczeniem na realizację wybranej przez nagrodzonego pozycji repertuarowej do końca sezonu 2016/2017.

Jury przyzna także nagrody indywidualne i wyróżnienia w wybranych kategoriach sztuki teatru (np. reżyseria, aktorstwo, scenografia, muzyka i in.) oraz nagrodę specjalną im. Stanisława Hebanowskiego za najciekawsze odkrycie repertuarowe.

Jury będzie też rekomendować wybrane spektakle do prezentacji w ramach wybranego festiwalu teatralnego w 2016 r.

***

HARMONOGRAM "KONKURSU INSCENIZACJI"

01.04.2014-31.05.2015

- okres przyjmowania zgłoszeń (spektakle nagrodzone w "Konkursie projektów" przechodzą do "Konkursu inscenizacji" automatycznie)

26.09.2013-31.08.2015

-premiery zgłoszonych spektakli

do 31.10.2015

-oglądanie przez Jury realizacji scenicznych dopuszczonych do "Konkursu inscenizacji"

28.11.2015

- ogłoszenie wyników i wręczenie nagród

***

JURY KONKURSU

Jacek Sieradzki (przewodniczący)

Krytyk teatralny, absolwent Wydziału Wiedzy o Teatrze Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Od dwudziestu siedmiu lat członek redakcji Miesięcznika "Dialog", od dwudziestu jego redaktor naczelny. Przez wiele lat recenzent teatralny "Polityki" i felietonista Tygodnika "Przekrój", obecnie autor comiesięcznego felietonu Intermedia w miesięczniku "Odra" i recenzent Miesięcznika "Zwierciadło". Były szef artystyczny Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Reżyserskiej "Interpretacje" w Katowicach. Przewodniczący Komisji Artystycznej Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej.

Magda Fertacz

Absolwentka Wyższej Szkoły Komunikowania i Mediów Społecznych oraz Wydziału Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego, dramatopisarka, scenarzystka, dramaturżka. Laureatka i dwukrotna finalistka Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej. Finalistka konkursu Stuckemarkt. Wystawiana na polskich i zagranicznych scenach teatralnych. Jej teksty zostały przetłumaczone na: angielski, bułgarski, czeski, hebrajski, niemiecki, rosyjski, rumuński, serbski, słowacki, szwedzki, węgierski.

Beata Guczalska

Teatrolożka i krytyczka teatralna, wykładowczyni Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Ludwika Solskiego w Krakowie (obecnie dziekan Wydziału Reżyserii Dramatu). Autorka szeregu publikacji o współczesnym teatrze., a także monografii "Jerzy Jarocki, artysta teatru" oraz książki "Aktorstwo polskie. Generacje", która ukaże się w maju 2014.

Tomasz Kubikowski

Teatrolog, performatyk, tłumacz, krytyk teatralny. Profesor Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie, kierownik literacki Teatru Narodowego w Warszawie. Autor książek "Siedem bytów teatralnych. O fenomenologii sztuki scenicznej" i "Reguła Nibelunga. Teatr w świetle nowych badań świadomości", dramatu "Nauka o barwach", licznych tekstów publikowanych w czasopismach. Juror festiwali teatralnych i konkursów artystycznych.

Artur Daniel Liskowacki

Prozaik, poeta, eseista, autor słuchowisk. Teatrolog, publicysta, krytyk teatralny i dziennikarz, w latach 2008-2010 redaktor naczelny "Kuriera Szczecińskiego". Wielokrotny juror Ogólnopolskiego Przeglądu Teatrów Małych Form w Szczecinie. Prezes szczecińskiego oddziału Stowarzyszenia Pisarzy Polskich w latach 1996-1999, od roku 2012 prezes Fundacji Literatury im. Henryka Berezy. Finalista Nagrody Literackiej "Nike" (2001), Laureat Nagrody im. Władysława i Nelli Turzańskich (2013).

Krzysztof Rutkowski

Pisarz, eseista, historyk literatury i kultury, edytor, tłumacz, dziennikarz. Profesor na Wydziale "Artes Liberales" Uniwersytetu Warszawskiego. Opublikował: "Ani było, ani jest", "Przeciw (w) literaturze", "Braterstwo albo śmierć", "Męczennice z Saint-Denis", "Paryskie pasaże", "Stos dla Adama albo Kacerze i kapłani", "Mistrz. Widowisko", "Raptularz końca wieku", "Xiężniczka", "Śmierć w wodzie", "Książę bezdomny", "Kościół św. Rocha", "Paradoks niedojrzałości", "Zakochany Stendhal", "Ostatni pasaż. Przepowieść o byciu byle-jakim", "Requiem dla moich ulic", "Wokulski w Paryżu", "Dar Anioła". Autor przekładów ważnych książek pisarzy francuskich, m.in. Pascala Quinarda i Daniela Beauvois. Laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich.

***

KONKURS NA INSCENIZACJĘ DAWNYCH DZIEŁ LITERATURY POLSKIEJ "KLASYKA ŻYWA" organizowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego jest jednym z najważniejszych wydarzeń realizowanych dla uczczenia przypadającego w 2015 roku jubileuszu 250-lecia teatru publicznego w Polsce.

Nazwa "Klasyka Żywa" wskazuje na intencje organizatorów, którzy mają nadzieję, że uda się zachęcić twórców do zmierzenia się z dramatami dawnymi, powstałymi w innym kontekście historycznym i kulturowym przynoszącymi odmienną od naszej, często bardzo zaskakującą, wiedzę o człowieku. Organizując Konkurs nie chcemy odtwarzać istniejącego kanonu, nie szukamy muzealnych rekonstrukcji i lekturowych ilustracji. Liczymy na sprowokowanie twórczych spotkań z wymagającymi przeciwnikami, jakimi są zarówno znani i cenieni autorzy, jak i dramatopisarze niesłusznie zapomniani, albo nigdy głęboko nieodczytani. Z jednej strony marzymy o przedstawieniach, które nawiążą do znakomitych tradycji scenicznych Słowackiego, Fredry, Wyspiańskiego czy Witkiewicza oraz innych twórców należących do klasyki polskiego dramatu, z drugiej - o nowatorskich i pionierskich inscenizacjach tekstów znanych jedynie grupce specjalistów. Organizujemy Konkurs, bo jesteśmy przekonani, że dramat dawny może przynieść liczne inspiracje i wciąż jest w nim do odkrycia wiele możliwości.

Dorobek minionych stuleci stanowi zarazem zobowiązanie i wyzwanie. Mierzenie się z tym rozległym i odmiennym światem w przeszłości wielokrotnie prowadziło do powstania oryginalnych, nowatorskich przedstawień o wysokiej jakości artystycznej i silnym rezonansie społecznym, by przypomnieć tylko inscenizacje Leona Schillera, Kazimierza Dejmka, Konrada Swinarskiego czy Jerzego Grzegorzewskiego. W takim twórczym dialogu kształtowały się niepowtarzalne i zyskujące rezonans światowy teatry Jerzego Grotowskiego i Tadeusza Kantora. Konkurs zrodził się z nadziei nawiązania do tych świetnych tradycji i wzmocnienia teatralnego dialogu z przeszłością.

W Konkursie nagrodzone zostają zarówno projekty przedstawień, jak i gotowe inscenizacje. Najciekawsze projekty wybrane w pierwszym etapie Konkursu otrzymują dofinansowanie na realizację ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wyboru dokonuje Komisja Artystyczna składająca się z wybitnych znawców teatru i dramatu. W etapie drugim Jury ocenia gotowe przedstawienia, zarówno te powstałe na podstawie projektów rekomendowanych przez Komisję Artystyczną, jak i inne, mające premierę między 26 września 2013 roku a 31 sierpnia 2015 roku.

O sukcesie Konkursu zadecydują ostatecznie przedstawienia oraz przychodzący na nie widzowie. Tylko wtedy, gdy uda się sprawić, że obejrzenie inscenizacji dawnego tekstu nie będzie jedynie kulturalnym obowiązkiem, lecz stanie się przygodą intelektualną i autentycznym przeżyciem artystycznym, powiedzieć będziemy mogli, że klasyka jest nadal żywa.