Poznań. Rewolucyjne spektakle w Nowym i Browarze
"Lepiej tam nie idź" oraz "Projekt. Noce i dnie" to spektakle, które zainaugurowały we wrześniu drugą edycję cyklu "Wielkopolska: Rewolucje". Na początku grudnia zobaczymy je w Poznaniu.
Do Szamocina reżyser teatralny Michał Borczuch trafił po roku udziału w prestiżowym programie Rolex Mentor and Protege Arts Initiative. Wybrany został przez zmarłego w październiku francuskiego aktora, reżysera i producenta Patrice'a Chereau. Francuz podkreślał inspirującą wartość różnic między artystyczną wizją jego samego i Borczucha. To, co ich połączyło, to namysł nad mroczną stroną świata. - Zarówno w swoich spektaklach, jak i filmach Chereau penetruje najgłębsze otchłanie ludzkiej samotności, okrucieństwa i smutku. Jestem pod wrażeniem, jak potrafi o tym opowiadać bez wpadania w sentymentalny ton - mówi Borczuch.
On sam podejmuje rozmowę na podobne tematy w spektaklu "Lepiej tam nie idź", którego premiera odbyła się 3 września na opuszczonym dworcu w Szamocinie. Praca podważa pozorną oczywistość pojęć takich jak dzieciństwo, dorosłość, sen, koszmar, wyobrażenie czy rzeczywistość i obnaża płynne granice między nimi.
"Lepiej tam nie idź" nie przez przypadek pomyślane zostało jako przedstawienie w konwencji Role Play Games. Spektakl, inspirowany opowiadaniem Howarda Philipsa Lovecrafta "Zew Cthulhu", nawiązuje także do powstałych na jego podstawie gien fabularnej RPG i karcianej o tym samym tytule, gdzie gracze przyjmują role badaczy mrocznych mitów tajemniczego świata Cthuhlu.
Po szamocińskim świecie zjaw i snów oprowadzają widzów dzieci z Domu Dziecka w Szamocinie, członkowie Społecznego Stowarzyszenia Edukacyjno-Teatralnego "Stacja Szamocin", prowadzonego przez Lubę Zarębińską oraz aktorzy krakowskiego Starego Teatru, Marta Ojrzyńska i Krzysztof Zarzecki.
Bohaterowie innego projektu przygotowanego w ramach "Rewolucji" to zakrzewscy artyści z Zespołu Śpiewaczego "Wrzos". Są "rewolucyjnymi" weteranami: "Projekt. Noce i dnie" to już drugie przedstawienie zrealizowane przez nich pod okiem Mikołaja Mikołajczyka. Spektakl "Teraz jest czas", który przygotowali z choreografem w pierwszej edycji "Rewolucji", doczekał się nawet tournee po Polsce: odwiedził m.in. Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie i Malta Festival w Poznaniu.
Jednak udział zakrzewiaków w projekcie nie był początkowo tak oczywisty. Pan Janusz Okoński, członek zespołu, wspomina: "Na początku byliśmy nastawieni sceptycznie. Jesteśmy przyzwyczajeni do tradycyjnej kultury, a tu raptem jakieś tańce nowoczesne, jakieś rewolucje. Wciągnęło nas to, mimo że baliśmy się, że społeczność zakrzewska tego nie zaakceptuje, że będą się śmiać, że starsi, a zachowują się... no prawie, że nienormalnie. Na szczęście nas to nie przerosło".
Ekipa zakrzewska i Mikołajczyk postanowili kontynuować współpracę. Tegoroczny spektakl (premiera odbyła się 5 września w Zakrzewie) nawiązuje do osnutej wokół wielkopolskiej historii powieści Marii Dąbrowskiej "Noce i dnie" oraz jej ekranizacji w reżyserii Jerzego Antczaka. Koncentruje się na jesieni życia i porusza kwestię związanych z nią wspomnień, podsumowań, rozliczeń ze spełnienia i niespełnienia.
Artyści nie rezygnują z autoironii i poczucia humoru, do którego przyzwyczaili już widzów. Na scenie oprócz zaprzyjaźnionego choreografa występują także tancerka Iwona Pasińska i aktor Adam Ferency.
Pokazy spektakli w grudniu na scenach Teatru Nowego w Poznaniu i Starego Browaru (Studio Słodownia +3).
***
Dla Gazety
Agata Grenda, dyrektor Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego:
Inicjując nasze Wielkopolskie Rewolucje, wiedziałam jedno: że chcemy wzbogacić biznesowy wizerunek Wielkopolski i odkłamać część stereotypów na temat kultury w naszym regionie. Jako dyrektor Departamentu Kultury w Urzędzie Marszałkowskim miałam także okazję pokazać, że samorządy nie powinny bać się niekonwencjonalnych działań, że naszą siłą jest zaufanie do lokalnych społeczności, wsparte doświadczeniem i nadzieją, że zechcą one skorzystać z naszych propozycji Okazało się, że istnieje nie tylko gotowość do działań wykraczających poza dotychczasowe myślenie o animacji kulturalnej na tzw. prowincji, ale też - niestety że miejscowa oferta kulturalna i edukacyjna bywa de facto niezmienna od wielu lat. Dlatego wykorzystując sukces naszego projektu, proponujemy teraz cykl szkoleń i seminariów dla lokalnych pracowników sektora kultury w regionie, których celem jest danie im narzędzi do samodzielnego inicjowania mniej standardowych projektów w przyszłości.
Na zdjęciu: próba do spektaklu "Projekt. Noce i dnie", Zakrzewo, wrzesień 2013
