Lublin. Ruina Starego własnością państwa
Fundacja Galeria na Prowincji przekazała wczoraj [10 października] klucze do Teatru Starego [na zdjęciu fragment widowni]. Zabytek znów jest własnością Skarbu Państwa.
Wczoraj zabytek z początku XIX w. oglądała komisja złożona z przedstawicieli Skarbu Państwa, Urzędu Miasta i Lubelskiej Fundacji Odnowy Zabytków, która ma administrować teatrem. Widok nie napawa optymizmem - podłoga z desek skrzypi pod nogami, ze ścian odstają płaty farby, balkon, który w części jest spalony, podtrzymują drewniane drągi. Część podłogi ma oderwane deski, widać rozkopane piwnice, w których badania prowadzili archeolodzy.
Ze względów bezpieczeństwa nie mogliśmy wejść na piętro, gdzie dawniej przedstawienia oglądali przedstawiciele wyższych sfer. Nie pozwolono nam też zobaczyć drugiej kondygnacji, która była przeznaczona dla pospólstwa. Wejście mogłoby grozić zawaleniem. Najbardziej stabilna jest mroczna scena, której część stanowi ściana XVI-wiecznej kamienicy.
Cały teatr przenika zapach staroci, ale klimat kameralnego miejsca spotkań pozostał.
- Zależy nam, by budynek zachował charakter miejsca przeznaczonego do celów kulturalnych - mówi Ryszard Pasikowski, zastępca prezydenta. Na razie nie chce komentować zainteresowania prywatnych inwestorów teatrem: - Ci będą chcieli zarabiać na budynku i zmienić jego funkcję, a na to nie zgodzi się konserwator - podkreśla.
Jak już pisaliśmy, jedną z koncepcji jest przeniesienie do odnowionego gmachu Teatru im. Andersena. - Budowa nowej siedziby dla teatru to koszty rzędu 30 mln zł, a remont Teatru Starego będzie trzykrotnie tańszy. Jest już Teatr w Budowie, teatr w ruinie, nie mamy pieniędzy na budowę kolejnego. Trzeba realnie wykorzystać te nieruchomości, które mamy - uważa Pasikowski.
Zapewnia, że jeszcze w tym roku miasto ogłosi przetarg na przygotowanie dokumentacji technicznej i określenie przyszłej adaptacji budynku.
- Przed zimą chcemy przeprowadzić prace zabezpieczające gmach. Mamy na to od wojewody 300 tys. zł. Ze wstępnych oględzin wynika, że najbardziej pilny jest remont dachu - mówi prezydent. Pieniądze na dalszy remont miasto będzie chciało pozyskać z Funduszu Norweskiego, który zajmuje się finansowaniem odbudowy obiektów dziedzictwa kulturowego, a także z Ministerstwa Kultury.
Waldemar Mirek, prezes fundacji Galeria na Prowincji, który przekazał wczoraj klucze do budynku skwitował: - Rozstaję się z murami, ale nie z teatrem. Teatr mam w sercu.
Kalendarium upadku Teatru Starego
1981 - ostatni seans kinowy
1994 - fundacja kupuje od Skarbu Państwa teatr za 100 zł i w akcie notarialnym zobowiązuje się wyremontować go w dwa lata - słowa nie dotrzymuje
2000 - konserwator zabytków chce, żeby gmina wywłaszczyła fundację; władze nie zgadzają się
wrzesień 2003 - teatr zostaje wpisany na listę "100 najbardziej zagrożonych obiektów roku 2004" amerykańskiej World Monument Fund
listopad 2003 - "Gazeta" i lubelski oddział Polskiego Towarzystwa Mieszkaniowego organizują debaty o tym, jak ratować zabytek. Biorą w nich udział m.in. przedsiębiorcy, którzy deklarują pomoc w remoncie
grudzień 2003 - konserwator zabytków ponownie występuje o wywłaszczenie fundacji z zabytku na rzecz Skarbu Państwa; prezydent Andrzej Pruszkowski odmawia, tłumacząc, że wiązałoby się to z przyznaniem fundacji odszkodowania
styczeń 2005 - prokuratura kieruje do sądu akt oskarżenia przeciwko prezesom fundacji, zarzucając im sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa zawalenia obiektu oraz zaniechanie prac remontowych; sprawa toczy się w sądzie
