Artykuły

- Proponowane zmiany (...) uważamy za nadmiernie formalizujące i pogarszające warunki działalności naszych scenicznych instytucji kultury oraz warunki pracy artystów - mówił w Senacie prezes Związku Artystów Scen Polskich Olgierd Łukaszewicz.

Zwolennicy i przeciwnicy noweli ustawy o organizowaniu działalności kulturalnej debatowali w Senacie o proponowanych przez rząd zmianach.

W piątek w Senacie odbyły się konsultacje z organizacjami zrzeszającymi twórców i innych pracowników kultury, dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw. Projekt noweli jest po pierwszym czytaniu w Sejmie, trwają prace nad nim w sejmowej podkomisji.

Artyści: Pogorszenie warunków

W projekcie noweli mowa jest m.in. o wprowadzeniu nowego modelu umów o pracę. Będą to umowy zawierane na czas określony - od jednego do pięciu sezonów. Artyści legitymujący się 15-letnim stażem pracy na podstawie sezonowych umów artystycznych będą mieli po tym okresie prawo do zawarcia umowy na czas nieokreślony. Część artystów niepokoi się o stabilność swego zatrudnienia.

- Proponowane zmiany (...) uważamy za nadmiernie formalizujące i pogarszające warunki działalności naszych scenicznych instytucji kultury oraz warunki pracy artystów - mówił w Senacie prezes Związku Artystów Scen Polskich Olgierd Łukaszewicz. ZASP stoi na stanowisku, że nieuzasadnione byłoby wprowadzenie wyłącznie jednorocznych, najwyżej trzyletnich kontraktów dla wszystkich aktorów zatrudnianych na nowych zasadach w teatrze z ustawowym zniesieniem - powszechnego, ustawowego obowiązku zawierania z aktorami, podobnie jak ze wszystkimi innymi etatowymi pracownikami - umów o pracę na czas nieokreślony po zakończeniu dwóch umów na czas określony.

- Proponując nam sezonowe umowy zabieracie nam państwo stabilizację pracy. Przez to, że nasze uposażenia są (...) często poniżej średniej krajowej - jesteśmy skazani na ubóstwo - mówiła Jolanta Sobczak-Smołka ze Stowarzyszenia Polskich Artystów Muzyków.

Kontrakty dyrektorskie

Kolejną nowością mają być tzw. kontrakty dyrektorskie. Szefowie instytucji artystycznych mają być zatrudniani na czas określony - od trzech do pięciu sezonów, a szefowie innych instytucji kultury (np. muzeów) do siedmiu lat. Dyrektor naczelny Teatru Wielkiego-Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski ocenił, że tego typu "kontrakty menadżerskie dla dyrektora nie są gwarancją trwania na stanowisku dyrektora, ale gwarancją stabilności instytucji".

Wiceprezes Stowarzyszenia Dyrektorów Teatrów Ryszard Markow też poparł tę zmianę w projekcie ustawy. W jego opinii, choć "nowe uregulowania niekompletnie regulują stan prawny", to "idą we właściwym kierunku". "Proponowane zmiany mają umożliwić osobom zarządzającym instytucjami kultury elastyczne zarządzanie, poprzez dostosowywanie stanu i jakości zatrudnienia" - ocenił.

Łączenie różnych form instytucji

Ustawa zakłada również możliwość łączenia różnych form organizacyjnych instytucji kultury np. teatru i galerii, orkiestry i ogniska muzycznego, a w szczególnych sytuacjach nawet teatru i domu kultury. Przewodnicząca Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich Elżbieta Stefańczyk zauważyła, że od 1997 r. obowiązuje ustawa o bibliotekach, której jeden z artykułów zakazuje łączenia bibliotek z innymi instytucjami.

Podsekretarz stanu w resorcie kultury Jacek Weksler przekonywał, że fundamentem proponowanych zmian jest "autonomia instytucji kultury". - W tej sprawie powinniśmy mówić jednym głosem. Autonomia instytucji kultury jest tak samo ważna dla dyrektora, dla publiczności, jak i dla artysty - mówił. Uspokajał również, że wszyscy artyści zatrudnieni dzisiaj na umowy o czas nieokreślony zachowają te umowy.