Czas akcji: XX wiek.
Miejsce akcji: pokój w mieszczańskiej kamienicy.
Obsada: 4 role męskie, 1 rola kobieca i kilkanaście epizodów.
Druk:
Sztuka w dwóch aktach.
Głównym bohaterem komedii Dürrenmatta jest Florestan Mississippi, prokurator generalny, w którymś z nordyckich państw w Europie. Mississippi to człowiek owładnięty wizją przywrócenia w dwudziestowiecznej Europie rządów opartych na starotestamentowym prawie mojżeszowym. Sprawuje swą funkcję na rzecz sprawiedliwości społecznej, rozumianej zgodnie z duchem tego prawa. Jego partnerką jest Anastazja - piękna, przebiegła, egoistycznie nastawiona do świata kobieta. Łączy ich obopólna wiedza o morderstwach, które każde z nich popełniło. Anastazja, owładnięta miłością do hrabiego Bodo von Ubelohe-Zabernsee, otruła swojego męża trutką dla psów. Mississippi tę samą substancję podał swojej żonie w odwecie za zdradę małżeńską, jakiej się dopuściła z mężem Anastazji, fabrykantem cukru. Ponieważ według prawa mojżeszowego za zdradę kara śmierci spotyka oboje kochanków, więc Anastazja, w przekonaniu Mississippi, wykonująca sprawiedliwy wyrok, jest osobą postępującą słusznie. Prokurator widzi w niej świetnego partnera dla siebie i swej misji wprowadzania fundamentalistycznych zasad prawa mojżeszowego. Jego wypaczona moralność i chora psychika popychają go do wymuszenia na niej szantażem małżeństwa. Anastazja zgadza się i staje się świadkiem wszystkich egzekucji wykonywanych w państwie za sprawą prokuratorskich wyroków pana Mississippi. Jednocześnie staje się także mimowolną pocieszycielką skazanych na śmierć. W opinii publicznej uchodzi za "anioła więzień".
Pewnego dnia, po pięciu latach związku Mississipi z Anastazją, odwiedza ich minister sprawiedliwości, zwierzchnik prokuratora generalnego, pan Diego. Podczas towarzyskiej rozmowy, informuje on Mississippi, że rząd ma już dosyć jego poczynań i zbyt surowej interpretacji obowiązującego prawa i życzy sobie, aby prokurator ustąpił. Gdy Mississippi stanowczo odmawia, minister usiłuje negocjować, powołując się na starą przyjaźń. Nie przynosi to jednak żadnych efektów. Tymczasem w domu Mississipi zjawia Frederic Rene Saint-Claude, obywatel Związku Radzieckiego, pułkownik Armii Czerwonej, honorowy obywatel Rumunii, poseł do polskiego parlamentu, członek Biura Politycznego Kominformu. Jest on dobrym znajomym prokuratora jeszcze z dzieciństwa. Obydwaj są dziećmi ulicy i w młodości prowadzili razem burdel. Saint-Claude proponuje Mississippi rolę przywódcy partii komunistycznej. Prokurator odmawia, motywując to koniecznością naprawy świata poprzez wprowadzanie w życie prawa mojżeszowego. Podczas rozmowy zza okna dobiegają dźwięki "Międzynarodówki", a przez okno wpada kamień, zwiastujący początek krwawej rewolucji. W pokoju znowu zjawia się minister sprawiedliwości i relacjonuje wydarzenia, które wstrząsają państwem. Gdy rząd upada, minister Diego ma zamiar zostać premierem. Okazuje się także, że jest on zakochany w Anastazji, która odwzajemnia jego uczucia. Tymczasem do pokoju, w którym wszystko się rozgrywa, wpada Hrabia Bodo von Ubelohe-Zabernsee, kochanek Anastazji, dla którego zabiła męża, króla cukru. To właśnie on dał Anastazji truciznę dla psa i w obawie przed ujawnieniem swego współudziału w morderstwie zbiegł z kraju pięć lat temu. Wraca jednak przygnany ciągle żywą i gorącą namiętnością do Anastazji.
Romantyczną rozmowę między Anastazją a hrabią Ubelohe przerywa nagłe zjawienie się zakrwawionego Mississippi. Prokurator dowiaduje się prawdy o motywach, którymi kierowała się Anastazja, mordując swojego męża. Do tej pory myślał, że zabiła go, aby pomścić romans z jego żoną. Teraz wie, że głównym motywem zabójstwa była miłość do Ubelohe. To całkowicie burzy moralny sens zbudowanej przez niego sprawiedliwości, w imię której działał i zawarł z Anastazją małżeństwo.
W finale giną prawie wszyscy bohaterowie sztuki. Anastazja, trucizną dla psa, która pozostała jej po poprzednim morderstwie, truje tym razem Mississippi. Sama też ginie, pijąc kawę zatrutą wcześniej przez prokuratora. Saint-Claude'a mordują agenci z Moskwy za zdradę rewolucji. Oprawę muzyczną serii zabójstw stanowią ostatnie takty IX Symfonii Ludwiga van Beethovena.
Gdy wszystkie zbrodnie się dokonały, postacie ożywają i starają się podsumować wydarzenia. Każda wygłasza swój monolog, usiłując przedstawić dziwną i niezrozumiałą istotę świata, w którym przyszło im żyć i działać.
Ukryj streszczenie
