Sztuka w 3 aktach
Obsada: 3 role kobiece, 7 ról męskich /Baron Alfred Dupont-Duval, ambasador króla Francuzów Ludwika Filipa, sir Hercules Rawbottom ambasador króla Anglii, hrabia Zygfryd von Oberkampff ambasador cesarza Austrii, hrabia Ulrich von und zu Duderhoff ambasador cesarza Austrii, książę Lew Czybarykow ambasador cesarza Rosji, Fryderyk - lokaj, Wilhelm - lokaj, Paulina - pokojówka, Adelina Bellame - aktorka, Eulalia - kucharka/. Rzecz dzieje się w wiejskiej okolicy pod Napoleonem, w drugiej połowie lat trzydziestych XIX wieku.
Podmiejska rezydencja ambasadora króla Francuzów Ludwika Filipa, ciepłe jesienne popołudnie, wytworny salonik, Gospodarz, baron Dupont-Duval oczekuje gości zaproszonych na dyplomatyczny obiad, z daleka od oczu ciekawskich: ambasadora króla Anglii a także ambasadorów państw Świętego Przymierza - Prus, Austrii i Rosji. To nieoczekiwane zaproszenie, spotkanie przedstawicieli państw nie pozostających ze sobą, przynajmniej oficjalnie, w szczególnie przyjaznych stosunkach, Francji i Anglii i państw Świętego Przymierza z drugiej strony, w samych jego uczestnikach budzi różne domysły i podejrzenia. To prawda, że sytuacja na półwyspie Pirenejskim jest skomplikowana, że walczą tam różne stronnictwa popierane przez różne państwa, to prawda, że Mazzini, że karbonariusze, że młodzi zapaleńcy burzą spokój Świętego Przymierza, że król Ludwik Filip nie siedzi tak mocno na swoim tronie,a i w Anglii, odczuwa się drgania podziemne. Ale o co konkretnie chodzi? Jego ekscelencje gubią się w domysłach, starają się przechytrzyć siebie nawzajem, być lepiej poinformowanymi i mieć ostatnie słowo. Ale najbardziej niepewnie czuje się sam gospodarz coraz bardziej wikłający się w wyjaśnianiu powodu spotkania. Ale wreszcie bomba wybucha. Zginęła Europa! I tym się kończy akt pierwszy. Europa zginęła, zaginęła mapa Europy przechowywana w najgłębszej tajemnicy przez ambasadora króla Francuzów. Mapa to szczególna. W czasie tajnego spotkania ministrów spraw zagranicznych, szefów tychże ambasadorów oznaczono na niej sfery wpływów, zapisano uwagi odnoszące się do spraw różnych narodów Europy. I teraz grozi ujawnienie tych wszystkich zamierzeń i planów. Mapa musi się znaleźć! Podejrzenie pada ostatecznie na służbę barona. Rozpoczynają się przesłuchania. Ale gdy sytuacja nabiera dramatyzmu, wkracza do akcji młoda i ponętna kobieta, panna Adelina, którą z baronem wiążą całkiem bliskie związki. Jak się okaże - i ze wszystkimi pozostałymi panami także. Adelina na zasadzie "gdzie diabeł nie może..." doprowadza do zasadniczej wolty sytuacji. Ale "Europy wciąż nie ma", choć krąg podejrzenia powiększa się o piękną Adelinę. Do willi zaczynają napływać jedne za drugimi wiadomości o niepokojących wydarzeniach w wielkim świecie - wszędzie zamieszki, bunty, zapowiedzi wojny. Ambasadorzy w popłochu opuszczają willę. I o to właśnie chodziło tym, którzy przechwycili mapę, przedstawicielom różnych ruchów walczących z porządkiem zaprowadzonym w Europie przez Święte Przymierze. To służba barona podejrzana, ale szczęśliwie przez Adelinę uratowana z opresji. Teraz z kolei oni w pośpiechu opuszczają willę. Na placu boju pozostaje kucharka ze swoimi powszednimi troskami.
"Bardzo dyplomatyczny obiad" należy do sztuk, które oczywiście poddają się zabiegowi streszczenia, oparte są na skomplikowanej i precyzyjnie i nader zręcznie - dodajmy - zawiązanej intrydze, ale tracą przy tym wiele. Przepada ich dowcip, ginie finezja dialogów, która jest jednym z wielkich walorów tej sztuki. Tak jak i kultura języka. Choiński stworzył tym razem swoistą historyczną farsę. Swoistą, gdyż nie szukajmy w niej wierności faktom, wiarygodności wydarzeń. Może nie od rzeczy będzie przywołanie tu np. takiego tytułu jak dobrze znana, klasyczna już "Szklanka wody" Scribe'a. To chyba poza tym nie najgorsza rekomendacja dla współczesnego autora, który po utworach podejmujących poważne, trudne tematy dał znakomicie "skrojoną" i napisaną sztukę z komediowego, lekkiego repertuaru. Komedię, która z racji na swoją precyzję i elegancję stawia niewątpliwie wobec aktorów niebłahe zadania.
Źródło: "Nowe sztuki"-biuletyn informacyjny Agencji Autorskiej nr 1/86
Ukryj streszczenie