Przedstawienia

Sztuka w 5 aktach. Przekład: Tadeusz Żeleński (Boy)

Czas akcji: nieokreślony.
Miejsce akcji: "w Polsce, czyli nigdzie" (określenie Jarry'ego z wstępnego przemówienia na premierze w 1896).
Obsada: 2 role kobiece, 17 ról męskich oraz spiskowcy, żołnierze, lud, szlachta, urzędnicy, "cienie przodków", rajcy, finansiści, armia rosyjska, armia polska, straż, załoga.

Ubu - "rotmistrz dragonów, oficer przyboczny króla Wacława, kawaler polskiego orderu Czerwonego Orła i były król Aragonii" - jest zadowolony ze swego losu. Przeciwnie jego żona, Ubica, która drwi z męża i namawia go do wymordowania króla z rodziną i zajęcia tronu. Mąż chętnie skłania się do tych rad, marząc o korzyściach, jakie daje władza.
Do Ubu i Ubicy przychodzą goście: rotmistrz Bardior i jego stronnicy. Bardior jest śmiertelnym wrogiem króla Wacława i cieszy się z planu obalenia go. Ubu w nagrodę za pomoc obiecuje rotmistrzowi, że uczyni go księciem Litwy.
Król nagradza zasługi "ojca Ubu", mianując go hrabią Sandomierza, jednakże ta nieoczekiwana łaska nie zmienia morderczych planów spiskowców. Podczas rewii wojskowej na polu marsowym Ubu i jego ludzie atakują i zabijają króla. Giną także królewscy synowie: Bolesław i Władysław. Trzeciemu synowi, Byczysławowi, oraz królowej Rozamundzie udaje się uciec, ale wkrótce matka umiera. Młodzieńca - ostatniego z królewskiego rodu - otaczają cienie przodków, domagając się zemsty na uzurpatorze.
Tymczasem Ubu fetuje objęcie władzy. Jego bezmierna chciwość sprawia, iż z najwyższym trudem godzi się na rozdawanie pieniędzy ludowi, do czego nakłania go i żona ("jeśli nie każesz rozdać mięsiwa i złota, obalą cię w ciągu dwóch godzin") i Bardior ("jeśli nie rozdasz pieniędzy, lud nie zechce płacić podatków").
Ubu pławi się we władzy. Kierowany chciwością, postanawia wymordować całą szlachtę i zabrać jej majątki. Następnie przystępuje do "zreformowania" prawa i finansów w państwie, m. in. zarządza, że sędziowie zamiast wynagrodzeń będą dostawać grzywny od skazanych oraz przejmować ich dobra. Wprowadza wiele nowych podatków (np. "od małżeństw") i przejmuje połowę ich wartości dla siebie. Protestujących sędziów i finansistów (podobnie jak wcześniej szlachtę) "spycha do jamy".
Pozabijawszy urzędników, Ubu osobiście wyrusza ściągać podatki. Biedny wieśniak Stanisław Leszczyński, który popłacił już wszystkie należne podatki, broni się przed nowymi. Rozzłoszczony Ubu zrównuje jego dom z ziemią. Król ma jasny plan: "zrobię prędko majątek, wówczas pozabijam wszystkich i wyjadę".
Przerażeni obywatele pragną obalenia Ubu i osadzenia na tronie Byczysława. Bardior, któremu Ubu nie tylko odmówił obiecanego tytułu księcia Litwy, ale jeszcze wtrącił do więzienia, ucieka do Moskwy i błaga cara Alexego o pomoc. Wybucha wojna polsko-rosyjska.
Pod nieobecność męża, Ubica wykrada złoto ukryte pośród "grobów dawnych królów polskich w katedrze warszawskiej". Jednak nie cieszy się nim długo, bo nadciąga Byczysław z buntownikami. Ubica ucieka w góry.
Do walnej bitwy Polaków z Rosjanami dochodzi na Ukrainie. Bardior - obecnie dowódca kozaków - dokonuje rzezi Polaków, ale potem dostaje się w ręce Ubu i ginie. W końcu Polacy uciekają, a Ubu z towarzyszami, Piłą i Kotysem, chowa się "w grocie na Litwie". Atak niedźwiedzia po raz kolejny ujawnia tchórzostwo Ubu. Oburzeni i poranieni towarzysze opuszczają śpiącego Ubu.
W grocie zjawia się uciekająca przed pogonią Ubica. Korzystając z sytuacji, udaje "nadprzyrodzoną zjawę" i wygłasza przemowę, w której wytyka królowi Ubu wszystkie przewiny, zaś chwali jego żonę. Stwierdza, że Ubu może odkupić swoje zbrodnie tylko w jeden sposób - "przebaczyć żonie, że zwędziła trochę pieniędzy". Podczas kłótni małżeńskiej nadciąga Byczysław z wojskiem oraz wracają palotyni króla Ubu. Podczas bitwy oboje Ubu uciekają. Przemierzają "pola Liwonii", po czym odpływają statkiem na morze Bałtyckie. Ich celem jest "słodka Francja". Ubu postanawia, że "da się mianować mistrzem finansów w Paryżu".

Ukryj streszczenie