Agnieszka Zdanowicz
ZDANOWICZ Agnieszka, z Kaczkowskich (ok. 1790 Kraków - 9 VI 1815 Warszawa), aktorka, śpiewaczka. Była córką -> Dominika Kaczkowskiego i -> Magdaleny Jasińskiej, siostrą -> Dominika Kaczkowskiego, żoną -> Józefa Z., matką -> Józefy Z. Od 1799 do 1802 grała role dzieci w warsz. T. Narodowym. W końcu maja 1802 wraz z ojcem wyjechała do zespołu M. Każyńskiego do Mińska Litewskiego (być może tu też grała). Od końca 1802 lub początku 1803 do 1806 występowała w Grodnie w zespole Salomei Deszner, a następnie pod dyr. Więckowskiego. W 1805 w Grodnie poślubiła aktora Józefa Zdanowicza i odtąd występowała pod jego nazwiskiem. W 1809 przybyła z mężem do Warszawy. 2 IV 1809 debiutowała w T. Narodowym w roli Marysi ("Pani Sevigne") i została zaangażowana. W t. warsz. występowała do swej choroby, tj. do początku 1815. Z zespołem T. Narodowego była na występach: w 1809 w Krakowie (m.in. grała Zośkę - "Krakowiacy i Górale"), a w 1811 w Gdańsku. Była aktorką utalentowaną i pracowitą; z powodzeniem grała role amantek i subretek w komediach, takie jak: Felusia ("Pysznoskąpski"), Antosia ("Ciche wody brzegi rwą"), Celimena ("Oryginały"), Kordula ("Próba ognia"). Śpiewała także w operach, m.in. Elwirę ("Przerwana ofiara"), Gittę ("Kamila, czyli Lochy podziemne"), Szewcównę ("Żony przemienione, czyli Szewc"), Izelię ("Sardzino, czyli Uczeń miłości"). J.T.S. Jasiński napisał, że gra jej była "pełna życia, naturalności, dowcipu w rolach kochanek i służących".
Bibl.: Dąbrowski: Aktorowie; Estreicher: Teatra; Miller: Teatr i muzyka na Litwie; Rocz. T.N. 1815 s. 13-14; SMP; Szwankowski: Teatr Bogusławskiego; Teatr Narodowy 1765-94; Gaz. Koresp. warsz. i zagr. 1815 nr 46; Afisze, IS PAN, MTWarszawa; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
