Józefa Szlezygier
SZLEZYGIER Józefa, zamężna Drec (29 IV 1861 - 16 VII 1947 Częstochowa), śpiewaczka. Była córką Józefa Sz., byłego dyr. szkół rządowych i urzędnika kolei warsz.-wiedeńskiej, oraz Karoliny z Hessów, siostrą -> Marii Sz., cioteczną wnuczką F. Chopina. Śpiewu uczyła się u G.B. Lampertiego w Dreźnie. W czerwcu 1883 odbyła audycję z orkiestrą WTR, w rezultacie której 12 VII debiutowała jako sopran koloraturowy w partii Aminy ("Lunatyczka"). M. Chomiński zanotował, że "młoda śpiewaczka posiada głosik maleńki wprawdzie, ale miękki, naginający się z łatwością w koloraturach i w ogóle w wokalizacyjnych ozdobach arii". Po debiucie wyjechała do Lwowa, gdzie została zaangażowana do tamtejszego t. i w sez. 1883/84 śpiewała m.in. partie Łucji ("Łucja z Lammermooru"). Następny rok spędziła za granicą. W 1885 została zaangażowana do zespołu opery WTR i śpiewała tam przez pięć sez., m.in. partie Małgorzaty ("Hugonoci"), Zuzanny ("Wesele Figara"), Narzeczonej ("Rabuś"), Królowej ("Robert Diabeł"), Zerliny ("Fra Diavolo"), Gildy ("Rigoletto"), Hanny ("Straszny dwór"). 6 II 1887 brała udział w koncercie z Pablo Sarasatem. W 1890 wyjechała za granicę występując w Dreźnie, Wenecji, Grazu, Wiedniu, Pradze. W 1892 wystąpiła z zespołem opery lwow. w Wiedniu podczas wielkiej wystawy teatr. w partii Zofii ("Halka"). W związku z udziałem w koncertach patriotycznych na terenie Galicji (m.in. w 1893 i 1894 w Krakowie) musiała opuścić WTR. Założyła we Lwowie szkołę śpiewu i poświęciła się odtąd wyłącznie pracy pedagogicznej. Przez krótki czas uczyła w szkole muz. Heleny Kijeńskiej i Marii Bojanowskiej w Łodzi. W 1912 przeniosła się do Warszawy, gdzie początkowo prowadziła lekcje śpiewu w szkole muz. Lucjana Marczewskiego, a potem założyła własną szkołę śpiewu. W 1927 otrzymała emeryturę. Zmarła w Częstochowie w zakładzie św. Anny.
Bibl.: Okręt; Owerłło; Pepłowski: Teatr we Lwowie II; SMP; EMTA 1883 nr 2, 1885 nr 86, 101, 1887 nr 180, 1890 nr 331, 1892 nr 433, 438, 446; Gaz. lud. 1947 nr 244; Chomiński.
Ikon.: M. Kotarbiński; Portret, rys., repr. Tyg. ilustr. 1889 nr 340; Fot. pryw. i w rolach - Bibl. Nar. (Zakład Grafiki); 1S PAN, MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polkiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
