Marceli Sowilski
SOWILSKI Marceli Jan (27 V 1880 Chmielnik k. Rzeszowa - 9 II 1944 Warszawa), śpiewak. Był synem Józefa S. i Augustyny z Westfrydów, mężem śpiewaczki Anny Rewicz. Po ukończeniu gimn. studiował przez dwa lata budowę maszyn na politechnice lwow., a od 1903 filozofię w Wiedniu. Uczył się też śpiewu oraz gry na skrzypcach i fortepianie w tamtejszym konserwatorium, które ukończył w 1909. Rozpoczął wtedy występy na scenach niem. i austr.; śpiewał m.in. w Akwizgranie, Hamburgu, Wiedniu, Klagenfurcie, Innsbrucku, potem także we Włoszech, m.in. w Bolzano, Meranie. Kontynuował też studia muz. w Wiedniu. 17 XI 1921 ożenił się ze śpiewaczką Anną Janiną Rewicz. W 1921-23 występował w operze w Lublanie i wykładał w tamtejszym konserwatorium. Po powrocie do kraju debiutował 11 I 1924 w partii Radamesa ("Aida") w T. Wielkim w Poznaniu i został tam zaangażowany. 28 VI 1924 wystąpił w T. Wielkim w Warszawie w roli Don Josego ("Carmen") i pozostał przez sez. 1924/25, w lecie 1925 był z zespołem warsz. na występach w Krakowie. W sez. 1925/26 występował w T. Wielkim we Lwowie, w 1926-28 w T. Wielkim w Warszawie, w 1928 w T. Polskim w Katowicach. W 1924-27 był prof. klasy operowej w Konserwatorium Warszawskim. Kilkakrotnie wyjeżdżał na występy do Ameryki, m.in. do Detroit (1926) i Chicago (1930). W sez. 1930/31 występował w Operetce Warszawskiej, w 1932 gościnnie w T. im. Słowackiego w Krakowie; następnie z powodu choroby wycofał się ze sceny. Jesienią 1932 reżyserował kilka przedstawień w t. Opera Buffo w Warszawie. Potem poświęcił się pracy pedag. we Lwowie, a następnie w Warszawie, gdzie współpracował też z zespołami amatorskimi, m.in. z zespołem pracowników tramwajów i autobusów. W styczniu 1939 prawdopodobnie wystąpił jeszcze raz w T. Wielkim w Warszawie w operze "Pani X". Śpiewał partie tenorowe, takie jak: Manrico ("Trubadur"), Johnson ("Dziewczyna z Zachodu"), partie tyt. w "Lohengrinie", "Tannhauserze", "Konradzie Wallenrodzie".
Bibl.: Łoza: Czy wiesz I (il.); SMP; Świat 1925 nr 4 (il.); Afisze, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
