Józef Sochaczewski
SOCHACZEWSKI Józef (ur. ok. 1841 - działał do 1878), śpiewak, aktor. Był mężem -> Józefy S. Jako uczeń warsz. szkoły śpiewu debiutował w WTR 3 VII 1862 w partii Barbarina ("Aleksander Stradella") i występował do 1865. Następnie wyjechał do Krakowa, gdzie debiutował 29 X 1865 w roli Antka ("Dożynki"); został tu zaangażowany i do 1867 śpiewał w operach. Ostatni raz wystąpił 3 III 1867 podczas koncertu. Później podobno występował w Wiedniu i Pradze, a następnie mieszkał w Częstochowie, gdzie udzielał lekcji muzyki. W 1868-69 występował u P. Ratajewicza, m. in. w Częstochowie, Radomiu i Lublinie. 7 II 1869 w Warszawie ożenił się z aktorką Józefą Royer. W 1870-77 należał stale do zespołu A. Trapszy i występował z nim m.in. w Kaliszu, Radomiu, Lublinie oraz w warsz. t. ogr. TivoIi, Alhambra, Eldorado i Arkadia. W 1877-78 grał u J. Rybackiego, m.in. w Radomiu i Kielcach, w lecie 1878 u K. Filleborna w warsz. t. ogr. Arkadia oraz w Łodzi. W. Krogulski pisał, iż miał on "tenor o timbrze głosu do złudzenia Dobrskiego przypominającym". Śpiewał m.in. partie: Lionela ("Marta"), Jontka ("Halka"), Nemorina ("Napój miłosny"); występował też w operetkach, m.in. w partiach Orfeusza ("Orfeusz w piekle"), Parysa ("Piękna Helena"), a niekiedy w dramacie, m.in. w roli Maurycego ("Adrianna Lecouvreur"). Po opuszczeniu sceny został urzędnikiem kolejowym. Kierował wówczas chórami amatorskimi.
Bibl.: Estreicher: Teatra; Got: Teatr Koimiana; Kur. warsz. 1862 nr 149; Chomiński; Krogulski; Krzesiński: Raptularz.
Ikon.: NN: Portret (tbl. zespół A. Trapszy), lit., Mucha 1875 nr 39.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973