Emanuel Kleczyński
KLECZYŃSKI, Kleszczyński, Emanuel (ur. 23 III 1822 Warszawa - działał do 1876), śpiewak, aktor, dyr. teatru. Debiutował na scenie warsz. T. Wielkiego 29X11 1839 w partii Don Ramira ("Kopciuszek"), 2 II 1840 w partii Chapelou ("Pocztylion z Longjumeau") i został zaangażowany do zespołu opery warszawskiej. Śpiewał m.in. Don Ottavia ("Don Juan"), Alfonsa ("Niema z Portici"), Karola ("Linda z Chamounix"), Alfonsa ("Zampa"), Almavivę ("Cyrulik sewilski"), Alamira ("Belizariusz"), Stefana ("Dolina Andory"), Fra Diavola ("Fra Diavolo"), Trilby ("Trilby, czyli Duch z Argail"). Krytycy chwalili jego "postać przyjemną, głos dźwięczny, tenorowy, i młodość". 1 VII 1852 opuścił scenę warsz. (został zwolniony na własną prośbę) i wyjechał do Wilna; w t. wil. występował odtąd do 1855. Był pierwszym Jontkiem; śpiewał tę partię w Wilnie 16 II 1854 na premierze dwuaktowej jeszcze "Halki". W 1855 powrócił do t. warsz., ale wobec utraty głosu śpiewał już tylko niewielkie partie; 16 IX 1860 został zwolniony z WTR. W październiku 1860 występował gościnnie w t. wil. śpiewając partię Edgara ("Łucja z Lammermooru"). Potem śpiewał na prowincji; dawał koncerty m.in. w Częstochowie, Płocku, Piotrkowie. Później prawdopodobnie wyjechał do Petersburga; żył tam w biedzie. W styczniu 1864 śpiewał na koncercie w Krakowie wraz ze swą żoną Adelą K. (śpiewaczką-sopranistką występującą na koncertach). W późniejszych latach występował też jako aktor dramatyczny; w 1866-68 należał do zespołu A. Trapszy i grał m.in. w Łodzi (1867), Kaliszu (1868), latem 1868 był w warsz. t. ogr. Tivoli (dyr. J. Russanowski), następnie przeniósł się do zespołu P. Ratajewicza. W 1869 (od 1 VI do 30 VIII) był dyr. t. ogr. Tivoli w Warszawie. W 1872 występował w warsz. t. ogr. Cassino, w 1873 w zespole J. Teksla, w 1876 w warsz. t. ogr. Pod Lipką. Był też kompozytorem; pisał pieśni, utwory na fortepian (m.in. polonezy).
Bibl.: Filler: Melpomena (tu błędnie imię Edmund); Miller: Teatr i muzyka na Litwie; Kulikowski: Teatr na Litwie s. 90; Reiss: Almanach muz. Krakowa; SMP; Sowiński: Słownik muzyków; Kur. codz. 1876 nr 281; Chomiński; Jasiński; Krogulski; Szymański: Kronika teatru.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
