Jan Edgar
EDGAR Jan, właśc. Balasits (5 VII 1847 Kołomyja - 26 VII 1900 Woltersdorfer Schleuse pod Berlinem), aktor, reżyser. Był synem wyższego urzędnika, Karola Balasitsa. Po studiach w wiedeńskiej akademii teatr., gdzie kształcił się pod kier. E. Kierschnera i J. Lewinsky'ego, w 1870 został zaangażowany przez H. Laubego do t. w Lipsku; potem występował w Dessau, Weimarze i Berlinie. W 1874 zdecydował się przejść na scenę polską. Po występach w Poznaniu i Kaliszu został zaangażowany do t. lwow. jako aktor i reżyser. Grał, tak jak i w Niemczech, role charakterystyczne, jak np. Franciszek ("Zbójcy"), role tyt. w "Mnichu" i "Salomonie". Nie zyskał jednak powodzenia ze względu na trudności w wymowie pol. i niem. styl gry realistycznej, odmienny od przyjętego we Lwowie. Przyjaźnił się z B. Ładnowskim, z którym przez wiele lat utrzymywał korespondencję. Wiosną 1875, po jednym sez. przebytym w Polsce, wrócił do Niemiec i występował m.in. w Dreźnie, Wiedniu, Berlinie, Oldenburgu, Gdańsku, Augsburgu i Dusseldorfie. Na scenach niemieckich był ceniony jako aktor i wybitny recytator. W 1886 opuścił scenę i zamieszkał w Berlinie.
Bibl.: Eisenberg: Biogr. Lex.; Kosch: Deutsches Th. Lex. I; Pepłowski: Teatr we Lwowie I; Listy J.E. do B. Ładnowskiego, zb. M. Kulikowskiego 79/1, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
