Karolina Stefani
STEFANI KAROLINA ELŻBIETA [lub Stephani] (1784-1803) - śpiewaczka i aktorka; ur. w 1784 (dokładna data nieznana, ochrzczona 13 XI) w znanej artystycznej rodzinie pochodzenia czeskiego. Była córką Johannesa (znany także jako Stephani, Stefany, Steffan lub Steffani de Prague), fagocisty w kapeli Jana Stefaniego, oraz Barbary (nazwisko nieznane). Miała czworo rodzeństwa.
Mimo młodego wieku niezwykle utalentowana. Kształciła się pod kierunkiem Józefa Elsnera. Śpiewała w chórze Opery Warszawskiej. Prawdopodobnie zadebiutowała 23 XI 1800 w komediooperze Święto braminów W. Műllera. Później występowała w zespole aktorskim W. Bogusławskiego, z którym w 1801 przyjechała do Kalisza. Tu wystąpiła w roli Gurli w komedii Indianie w Anglii Augusta Fryderyka von Kotzebue (20 V). Aktor A. Żółkowski w listach do J. Truskolaskiej pisał: "Panna Karolina rolę Gurli wybornie odegrała, albo raczej nie odegrała, bo nią jest...". W dniu 22 V podczas występu aktorka uległa wypadkowi, uderzona w głowę kawałkiem urwanej dekoracji. Mimo silnego krwawienia ukończyła występ, podbijając całkowicie serca kaliskiej publiczności. W Zielone Świątki wystąpiła w partii wokalnej Kupidynka w dwuaktowej operze Drzewo Diany, czyli miłość wszystko zwycięża Vincente Martina y Solera. O tej kreacji Żółkowski donosił: "(...) panna Karolina w Kupidynka roli zasługuje na więcej pochwał aniżeli sama Gurli (o jak daleko zostawiła za sobą grę żonatego Kupidyna)".
Jako solistka zadebiutowała 19 I 1802 na scenie warszawskiego Teatru Narodowego w partii Pierwszej Damy w operze Flet czarnoksięski, czyli tajemnica Izys W.A. Mozarta, w opracowaniu J. Elsnera. O jej występie pisano: "Przy doskonałej znajomości muzyki ujmującym głosem zniewalała" (W. Bogusławski), "[...] zyskała przyjęcie i względy, o jakich tylko artystka zamarzyć może" (J.T.S. Jasiński). W TN śpiewała głównie role operowe, m.in. Mirhę w Przerwanej ofierze P. Wintera (XI, XIII 1802, I 1803). Prawdopodobnie 4 III 1803 podczas benefisu Jana Nepomucena Szczurowskiego śpiewała z nim w duecie z opery L'amor marinaro J. Weigla. Karierę wokalną artystki przerwała postępująca gruźlica. Wg "Gazety Warszawskiej" z 1803 nr 27, ostatni raz wystąpiła na scenie 1 IV t.r. w komedii Wszyscy się oszukali (rola aktorska).
Zmarła 16 IV 1803 w Warszawie. Pochowana 28 IV t.r. na Powązkach.
Bibliografia: PSB (opr. Przybyszewska-Jarmińska B.); Słown. Teatru Pol. - Kaszyński S. Teatralia kaliskie, Ł. 1972; Szenic S. Cmentarz Powązkowski 1790-1850, W. 1979.
Źródło: Słownik biograficzny Wielkopolski południowo-wschodniej. Ziemia kaliska, tom 3
Autor noty biograficznej: Andrzej Androchowicz
STEFANI Karolina (1785 - 25 IV 1803 Warszawa), śpiewaczka, aktorka. Była córką -> Jana S., siostrą -> Józefa S. I -> Eleonory S. W lecie 1801 występowała z zespołem t. warsz. w Kaliszu. 29 I 1802 debiutowała w warsz. T. Narodowym w partii Pierwszej Damy ("Zaczarowany flet") budząc powszechne uznanie: "Przy doskonałej znajomości muzyki ujmującym głosem zniewalała" (W. Bogusławski), "zyskała przyjęcie i względy, o jakich tylko artystka zamarzyć może" (J.T.S. Jasiński). Zaangażowana do zespołu T. Narodowego, śpiewała partie operowe, potem w związku z pogłębiającą się chorobą (gruźlica) grała jedynie role komediowe. Role: Gurli ("Indianie w Anglii") i Kupidynek ("Drzewo Diany"). Ostatni raz wystąpiła 1 IV 1803.
Bibl.: Bogusławski: Dzieje T.N. s. 167, 171-172; Dąbrowski: Aktorowie; Chomiński; Jasiński.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1765-1965, PWN Warszawa 1973
