Adam Miłosza
MIŁOSZA Adam, także A. Miłosz, właśc. Stefan Vogelsinger (7 XII 1883 Gliniany k. Przemyśla - po 1960), śpiewak, reżyser. Był synem Stanisława Vogelsingera i Antoniny z Cikińskich, mężem Zofii z domu Bujkow. W 1906-09 był w zespole opery i operetki lwow. T. Miejskiego i co roku brał udział w letnich występach tego teatru w Krakowie; śpiewał niewielkie partie tenorowe, takie, jak: Beppo-Arlekin ("Pajace"), Góral ("Halka"), Merkury ("Orfeusz w piekle"), Damazy ("Straszny dwór"), Ottokar ("Baron cygański"). Od wiosny 1909 do 1912 był solistą zespołu muz. T. Polskiego w Poznaniu, gdzie występował przede wszystkim w repertuarze operetkowym. Prasa pisała o nim jako o "ulubieńcu publiczności poznańskiej, zdolnym śpiewaku i dobrym aktorze, który prowadził także z powodzeniem reżyserię operetki" ("Świat"). Występował tu m.in. jako Hrabia Daniło ("Wesoła wdówka"). Z zespołem pozn. w lecie 1909 był w Ciechocinku, w lecie 1910 w Tarnowie, Jarosławiu, Przemyślu i in. miastach Małopolski, w 1911 w Tarnowie, Rzeszowie, Jarosławiu, Złoczowie, Tarnopolu, Brodach, Brzeżanach i Lwowie. Latem 1912 występował w warsz. t. ogr. Bagatela jako Nieznajomy ("Tralalja") i Seppo ("Skarb za kominem"). W 1912-14 pracował w T. Wielkim w Lublinie, 1918-20 w T. Miejskim we Lwowie. W sez. 1920/21 występował w Poznaniu w nowo utworzonym T. Powszechnym. W 1921-23 na scenach warsz. t. Wodewil, Nowy, Qui Pro Quo, w sez. 1923/24 w Lublinie w zespole T. Miejskiego, z którym latem 1924 występował w Krynicy. Następnie wyjechał do Nowego Jorku i związał się tam z T. Polskim T. Wandycz i W. Ochrymowicza jako śpiewak i reżyser; w październiku 1924 reżyserował w tym teatrze "Polską krew" i śpiewał jedną z głównych partii, w styczniu 1925 w Manhattan Opera House wystawił "Halkę", firmowaną przez Pol. Tow. Operowe. Latem 1925 po reorganizacji T. Polskiego i odejściu Ochrymowiczów przejął (z L. Kowalskim-administratorem) zespół, działający odtąd pn. Polski T. Narodowy w Nowym Jorku i w objeździe. Był jego głównym reżyserem, wystawiał repertuar lekki, farsy i operetki. W 1930 brał udział w objeździe zespołu T. Narodowego, ponownie pod kier. Ochrymowiczów. Następnie występował na różnych scenach polonijnych w Stanach Zjednoczonych. Wiadomo, że przebywał tam nadal w 1960. Zręczny wodewilista, grał przeważnie role komediowe, miał lekki, tenorowy głos.
Bibl: Kruk: Życie teatr.; Lwow. Noworocz. Teatr. 1907, 1908, 1909; Mrozek s. 195; E. Orzechowski: Teatr polonijny w Stanach Zjednoczonych, Wrocław 1989; 75 lat T. Pol. w Poznaniu s. 382, 384, 386, 391; Warnecki; Express Lub. 1923 nr 7; Głos Lub. 1913 nr 22, 34, 1923 nr 249; Ilustr. Prz. Teatr. 1920 nr 35, 1921 nr 30-31; Kur. Warsz. 1921 nr 336, 340, 1922 nr 121; Prz. Teatr, i Film. 1924 nr 8; Ruch Muz. 1988 nr 13, 15 (E. Orzechowski); Scena i Szt. 1909 nr 38, 1912 nr 35; Scena Pol. 1922 z. 11-12; Świat 1912 nr 16 (il.); Afisze, IS PAN; Mika.
Ikon.: S. Sonnewendt: M. [?], portret, karyk., rys. 1909, repr. - MTWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
