Mieczysław Pianowski
PIANOWSKI Mieczysław (ok. 1891 - 30 III 1967 Amarillo, Teksas, USA), tancerz, choreograf, kierownik baletu. Ukończył warsz. szkołę baletową. Jako uczeń wykonywał tańce dziecięce w baletach: "Ewa" (1903), "Po balu", "Katarzyna, córka bandyty" (1903, 1904). W 1905-15 należał do zespołu baletu WTR. W 1911 i 1913 wyjeżdżał na krótkie, gościnne występy za granicę do zespołu A. Pawłowej. Ok. 1910 został koryfejem. Jako solista debiutował w balecie "Chopiniana" (1914), potem tańczył m.in. takie partie, jak Franciszek ("Coppelia"), Arlekin ("Przygody Arlekina"), Motyl Fenix ("Kaprys motyla"), Hrabia Zdzisław ("Po balu"), Musa ("Wezyr i Zenaida"). na sez. 1915/16 i 1916/17 zaangażował się do Ballets Russes S. Diagilewa, tańczył m.in. Florestana ("Karnawał") i Kapłana ("Kleopatra"). W 1917-18 był baletmistrzem we wł. zespole operowym występującym w Ameryce Południowej. W 1918-31 był solistą i asystentem choreografa w zespole baletowym A. Pawłowej. Często partnerował Pawłowej w takich tańcach, jak np. Gawot, Taniec meksykański, a także wykonywał role Pana Młodego ("Wesele w Ojcowie"), Hilariona ("Giselle"), Gamasza ("Don Kichot"). W 1921 opracował choreografię do "Wesela w Ojcowie". W 1931 został choreografem opery i baletu w Rydze (wystawił tam sześć baletów i opracował tańce do wielu oper). W 1934 wrócił do Polski i do 1936 był choreografem w T. Wielkim w Warszawie i równocześnie dyr. warsz. szkoły baletowej. W 1935 współpracował jako choreograf z t. rewiowym Hollywood. W 1936-37 pełnił funkcję choreografa w Wielkiej Operetce, a nast. w Wielkiej Rewii i T. Letnim. Od sez. 1937/38 wrócił do T. Wielkiego, gdzie był choreografem, a w sez. 1938/39 także kier. baletu. Opracował choreografię m.in. baletów: "Wieszczka lalek" (1935), "Wesele w Ojcowie" (1936), "Harnasie" (1938), tańce do takich oper, jak np: "Traviata", "Afrykanka", "Straszny dwór", "Goplana", "Faust", i operetek: "Kraina uśmiechu", "Hrabia Luxemburg", "Baron cygański", "Ptasznik z Tyrolu", "Rose Marie", "Symfonia miłości" oraz do filmów np. "Ułan księcia Józefa" (1937). Po II wojnie świat. przebywał w USA. W 1952 prowadził własne studio baletowe w Bostonie, potem, do końca życia, był nauczycielem w Musical Arts Conservatory w Amarillo w stanie Teksas.
Bibl.: Hist. filmu t. 2; Korolewicz-Waydowa; Krasiński: Warsz. sceny; Mamontowicz-Łojek: Szkolnictwo baletowe; Mamontowicz-Łojek: Terpsychora; Pudelek: Balet 1867- 1915; Turska: Almanach; Turska: Przewodnik; Wysocka: Dzieje; Afisze z kolekcji Enthoven, Victoria and Albert Museum London; Straus: Repertuar 1914-15; Archiwum J. Cieplińskiego, depozyt rodziny w posiadaniu prywatnym.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
