Ewa Ludwiżanka
LUDWIŻANKA Ewa, l°v. Wolniewicz, 2° v. Brach (ok. 1905 Stanisławów - ok. 1950 Katowice), aktorka. Była córką Adama Ludwiga (zob. t. 1), i Stanisławy z Dobrzańskich, pochodzącej ze znanej lwow. rodziny teatr., siostrą aktorki Barbary Ludwiżanki. Uczęszczała na Wydz. Dram. Konserwatorium Muz. w Poznaniu. W 1923 debiutowała z powodzeniem na scenie T. Miejskiego w Bydgoszczy. W "Almanachu teatru bydgoskiego" pisano wtedy o niej: "Młodziutka ta artystka, stawiająca śmiało pierwsze kroki na deskach scenicznych zapowiada się bardzo obiecująco. Obdarzona ładnymi warunkami zewnętrznymi wnosi na scenę dużo swobody i prostoty oraz brawurowego tupetu". Na scenie bydgoskiej występowała przez dwa sez., nast. została zaangażowana do T. Polskiego w Katowicach (1925-30). Z zespołem tego teatru grała gościnnie w Ciechocinku (1926). Była główną odtwórczynią amantek lirycznych, także charakterystycznych. W ciągu pięciu sez. na scenie katowickiej, wystąpiła w kilkudziesięciu rolach, w większości pierwszoplanowych. Niektóre z nich, to: Wikta ("Spadkobierca"), Klara ("Śluby panieńskie"), Anna ("Świt, dzień i noc"), tyt. w "Kopciuszku", Zofia ("Damy i huzary"), Anna ("Warszawianka"), Rózia ("Dożywocie"), Marynia ("Urwis"), Helena ("Pan Damazy"), Tekla ("Wąsy i peruka"), Skierka ("Balladyna"), Maria ("Wieczór Trzech Króli"). Ok. 1930 wyszła po raz pierwszy za mąż i porzuciła scenę. Drugim jej mężem był profesor politechniki, Brach.
Bibl.: Almanach t. bydg. s. 80 (il.), 81; Formanowicz; Mrozek s. 225, 290; Nawrat: Repertuar; Nawrat: T. Pol. w Katowicach; Sobański: Teatr Pol. na Śląsku; Wilski: Szkolnictwo; Prz. Teatr, i Film. 1924 nr 24. Ikon.: Fot. - IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
