Maria Siedmiograj
SIEDMIOGRAJ Maria, z domu Sienkiewicz (3 IVI 1907 Lwów - 15 II 1977 Rzeszów), dyrektor, kierownik artyst. i lit. teatru. Była córką Wacława Sienkiewicza, adwokata, i Aleksandry z Kudewiczów, żoną nauczyciela matematyki Zdzisława Siedmiograja (ślub w 1933). W 1927 zdała maturę w Gimn. im. Królowej Jadwigi we Lwowie i rozpoczęła pracę jako kreślarz i maszynistka w biurze architektonicznym prof. Czerwińskiego (do 1932), W 1932-34 była urzędniczką w Zakładzie Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych. Równocześnie w 1930-33 studiowała na Wydz. Ogólnym Politechniki Lwowskiej. Po wyjściu za mąż w 1933, przeniosła się do Strzyżowa. Od 1938 mieszkała w Krzemieńcu, gdzie spędziła też pierwsze lata okupacji niem.; pracowała jako robotnica oraz prowadziła, wraz z mężem, tajne nauczanie. W 1943-45 była nauczycielką w Zaw. Szkole Przemysłowej i Kupieckiej w Kolbuszowej; do końca wojny brała udział w tajnym nauczaniu. Od lutego do września 1945 była urzędniczką w Dziale Kultury i Sztuki Starostwa Pow. w Kolbuszowej. W 1945-49 studiowała polonistykę na Uniw. Jagiell. w Krakowie. W 1949-53 była nauczycielką, najpierw w Lic. Odzieżowym w Busku Zdroju, potem w Lic. dla Pracujących w Kolbuszowej, w 1953-55 instruktorem artyst. w Pow. DK w Kolbuszowej, gdzie prowadziła amat. zespoły teatralne. W maju 1956 objęła dyrekcję i kierownictwo artyst. t. lalek w Jarosławiu, przeniesionego w rok później do Rzeszowa jako T. Lalki i Aktora Kacperek. Funkcje te pełniła do 30 VI 1968. W 1960-66 podlegał jej również objazdowy Zespół Miniaturowych Aktorów Bajka (jedyny w Polsce teatr aktorów-liliputów). Od 1 VII 1968 do 31 III 1970 była kier. artyst.-lit. Kacperka. Sporadycznie reżyserowała (m.in. "Miś Kurpik", "Przygody misia"). Była autorką sztuk dla t. lalkowych ("Baśń o złej królowej", "Czarodziejska fujarka", "Funio detektyw", "Przygody misia"), autorką wielu adapt. dla t. lalek w Rzeszowie ("Stara baśń", "Rusłan i Ludmiła", "Paziowie króla Zygmunta") oraz opowiadań dla młodzieży. Po przejściu na emeryturę zamieszkała w Kolbuszowej. Od 1970 była członkiem ZLP. Współpracowała z rozgłośnią PR w Rzeszowie.
Bibl.: Bartelski: Pisarze; Nowiny 1976 nr 112, 1977 nr 41; Profile 1975 nr 12, 1977 nr 3, 1979 nr 2 (il.); Rocz. Lit. 1977 (J. Chudek; tu bibl.); Akta i wycinki prasowe, Biblioteka ZLP Warszawa; Dwudziestolecie Państwowego Teatru Lalki i Aktora Kacperek, Rzeszów 1976 (il.); Trzydziestolecie Teatru Lalki i Aktora Kacperek, Rzeszów 1986.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
