Osoby

ORDĘGA Stefan, właśc. Henryk Różnicki (15 IX 1896 Rzeszów - 1 VIII 1972 Opole), aktor. Był synem Heleny i Artura Różnickich, mężem Maryli (nazwisko nieznane), potem Zofii z Lisikiewiczów. Szkołę średnią ukończył w Rzeszowie. W czasie I wojny świat., wstąpił jako ochotnik do Legionów Polskich. W 1916 debiutował w prasie przyfronto­wej. Po wojnie studiował prawo i filozofię na uniw. lwowskim. W okresie międzywojennym publikował w lwow. "Wieku Nowym"; pisał (jako Stefan Ordęga) powieści, opowiadania oraz sztuki teatr. (prze­znaczone gł. dla scen amat.), np. "Szlakiem Legio­nów", "Waloryzacja", "Tam, gdzie miłość i wierność nie ginie", "Ściana płaczu", "Pierwsze orły", "Nie damy morza" (Reduta Zachodu), "Miłość na weksle"; nie­kiedy sam w nich występował. Opiekował się także t. amat. m.in. w Krośnie, Sokalu, Tarnopolu, Brzeżanach, Rawie Ruskiej. Grał w zaw. zespołach te­atr., używał wtedy nazwiska Ordęga; np. w listo­padzie 1916 w zespole B. Oranowskiego w Kaliszu. W 1919 na scenie T. Dramatycznego w Warszawie zagrał m.in. Urlopnika ("Sędziowie") i Hulatyńskiego ("Gęsi i gąski"). W 1921 występował w Grudziądzu, w sez. 1928/29 w warsz. rewii Czerwony As, od czerwca 1930 do maja 1931 w zespole K. Wojcie­chowskiego w Płocku. W okresie okupacji niem. pracował w Urzędzie Skarbowym we Lwowie; tam­że od 1944 był korektorem "Czerwonego Sztanda­ru". Od jesieni 1944 do wiosny 1945 był korespon­dentem przyfrontowego "Nowego Życia", towarzy­szył I Armii Frontu Ukraińskiego. W 1945 zamie­szkał w Brzegu na Opolszczyźnie i w 1946-49 był doradcą artyst. i aktorem miejscowego amat. teatru. W 1949-50 występował w T. im. Jaracza w Ol­sztynie, a w sez. 1950/51 i do końca 1951 w T. Ziemi Opolskiej w Opolu. Grał wówczas (jako H. Różnicki) m.in. Antosia ("Klub kawalerów"), Że­braka ("Dobry człowiek"), Kupca ("Rewizor"), Subloka­tora ("Wodewil warszawski"), Meiselsa ("Próba sił"), Ar-chipa Wakulenkę ("Kalinowy gaj"). W 1952 porzucił scenę po przewlekłej chorobie, wskutek której okulał. Został kier. Miejskiej Bibl. Publicznej w Opolu. Współ­pracował m.in. z "Gazetą Robotniczą", "Dziennikiem Zachodnim", "Trybuną Opolską", "Katolikiem", w których zamieszczał rec. teatr, (podpisywane Stefan Ordęga-Różnicki) oraz z rozgłośnią PR w Opolu i Katowicach. Zajmował się pracą reżyserską w amat. zespołach teatralnych. W 1967 ukazała się jego praca "O teatrach amatorskich na Opolszczyźnie". W ręko­pisie zostawił pamiętniki "Na wozie i pod wozem".
Bibl.: Bartelski: Pisarze; Bibliografia dramatu; Kaszyński: Teatralia; Konarska-Pabiniak: Repertuar; Misiorny: Teatry Ziem Zachodnich; Mykita-Glensk; PSB t. 24 (W. Studencki; bibl.); Stokowa: Wyspiański; Gaz. Grudziądzka 1921 nr 118; Kalendarz Opolski 1973 s. 233-234 (il.); Kur. Warsz. 1919 nr 300, 302, 1928 nr 354, 1929 nr 28, 58; Trybuna Op. 1967 nr 125 (il.); Programy, IS PAN.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994