Feliks Szczepański
SZCZEPAŃSKI Feliks (21 X 1905 Warszawa -16 I 1978 Milanówek), śpiewak, aktor. Był synem Franciszka Sz. i Katarzyny z Pietrzaków, mężem aktorki Wandy Sz. z Orzechowskich, właśc. Nisenson (ślub 18 VI 1934). Ukończył szkołę średnią i konserwatorium w Warszawie, uczył się też śpiewu prywatnie. W 1920 brał udział jako ochotnik w wojnie polsko-bolszewickiej. W 1923 został zaangażowany do T. Wielkiego w Warszawie, gdzie od ok. 1926 do 1936 był solistą, odtwórcą niewielkich partii tenorowych w operach, jak: Lokaj i Vicehrabia Gaston ("Traviata"), Dudarz ("Halka"), Pong ("Turandot"), choć śpiewał też m.in. Damazego ("Straszny dwór") i Beppa ("Pajace"); występował także w wielu wystawianych tam operetkach. W 1936 występował w Wielkiej Operetce na Karowej, w pierwszej poł. 1937 w Cyruliku Warszawskim, w sez. 1937/38 w T. Wielkim w Poznaniu, w 1938/39 znów w T. Wielkim w Warszawie (gł. w przedstawieniach operetkowych), w marcu 1939 w t. Wielka Rewia na jubileuszu L. Messal, w maju 1939 z warsz. T. 815 był w Gdyni. W okresie okupacji niem. występował w jawnych teatrach w Warszawie: Variete, Kometa, Hollywood, Figaro, Maska, Nowości, Niebieski Motyl i T. Miasta Warszawy, a także gościnnie w jawnym T. Powszechnym w Krakowie. Po wojnie na scenę powrócił w 1947; do 1949 był w Objazdowym T. Miniatur w Krakowie, a nast. w Warszawie w T. Nowym (1949). W 1950 w T. Narodowym grał Stacha w Schillerowskiej insc. "Krakowiaków i Górali". Występował w warsz. T. Syrena (1950-52), znowu w T. Nowym (1952-55), nast. w Operetce (1955-61). Potem uczestniczył zapewne w różnych imprezach, np. w kwietniu i maju 1971 brał udział w objeździe zespołu M. Ćwiklińskiej ze spektaklem "Drzewa umierają stojąc" w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie.
Mimo początków operowych, prawdziwe sukcesy odnosił w operetkach i przede wszystkim wodewilach. Po wojnie zdobył uznanie krytyki zarówno w dużych rolach, jak i w epizodach. Pisała B. Sowińska: "ten rasowy artysta operetki śpiewa, tańczy i gra ze swobodą, wdziękiem i gracją". Drugą cechą, obok często podkreślanej, renomowanej "starej klasy" jego aktorstwa, był komizm: "Jakaż siła komiczna tkwi w tym aktorze, ile ten aptekarz ma w sobie iście akrobatycznej, ekwilibrystycznej werwy" (J. Fruhling o roli Gustawa w "Fajerwerku"). Inne ważniejsze role: Eisenstein ("Zemsta nietoperza"), Boni ("Księżniczka czardasza"), Jelonek ("Bal z Fanfanem"), Charon ("Orfeusz w piekle").
Bibl.: Almanach 1977/78; Ciesielski: Teatr pol. w Gdańsku; Łoza: Uzupełnienia (il.); Sempoliński: Wielcy artyści; Gaz. Krak. 1958 nr 65 (J. Fruhling); Kur. Warsz. 1926 nr 98, 1927 nr 85, 1930 nr 259, 1932 nr 4, 346, 1933 nr 292, 1934 nr 26, 1935 nr 53, 72, 334, 1936 nr 120, 160, 1937 nr 23, 77, 1938 nr 270, 1939 nr 15, 68; Pam. Teatr. 1955 z. 3-4 s. 192, 220, 230 (il.), 1963 z. 1-4, s. 186, 188, 189, 193, 198, 202, 204; Stolica 1957 nr 42 (B. Sowińska); Życie Warsz. 1978 nr 17, 18; Akta (tu fot.), ZASP; Akta, ZUS Warszawa; Programy, IS PAN, MTWarszawa.
Ikon.: J. Żebrowski: S., portret, rys., repr. Express Wiecz. 1956 nr 216 i S. jako Boni (Księżniczka czardasza), repr. Express Wiecz. 1957 nr 289; Fot. - Arch. Dok. Mech., MTWarszawa.
Film.: 1935 - Dwie Joasie (f.); 1937 - Ty, co w Ostrej świecisz Bramie (f.); 1938 - Królowa przedmieścia (f.); Materiały film. z 1961, Arch. WFD; Materiały - Archiwum TVWarszawa.
Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego 1900-1980 t.II, PWN Warszawa 1994
