Osoby

Marian Godlewski (24 III 1895 Warszawa - 13 XI 1982 Warszawa), aktor, reż., kier. art. i dyr. teatru. W 1920 ukończył Warsz. Szkołę Dramatyczną. Występował sporadycznie już od 1915, m. in. w T. Rozmaitości i Polskim w Warszawie, w t. żołnierskim YMCA oraz w warsz. t. Promenada. Od pocz. 1921 i w sez. 1921/22 grał w T. Polskim w Wilnie. Pierwsze jego role tu, to m. in. Aptekarz w "Sędziach" i Chłopicki w "Warszawiance" Wyspiańskiego, De Santos w "Uriel Acosta" Gutzkowa, w sez. 1922/23 początkowo w T. Polskim w Warszawie (Rycerz Czarny w "Weselu" Wyspiańskiego i Marcellus w "Hamlecie" Shakespeare'a), następnie jeszcze w tym sez. wrócił do Wilna. W sez. 1928/24 grał w krak. Bagateli i znów w Wilnie, gdzie w sez. 1924/ 25 zadebiutował jako reżyser ("Kiki" Picarda, "Ananas" Verneuila). W l. 1925-31 w T. Polskim w Poznaniu, 1931-39 grał i reżyserował w T. Polskim w Katowicach, w l. 1939-41 był aktorem Państwowego T. Polskiego BSRR w Grodnie i Białymstoku. Poza wymienionymi, w okresie przedwojennym grał jeszcze takie role, jak Wernyhora i Stańczyk ("Wesele" Wyspiańskiego), Kleant ("Skąpiec" Moliera), Tolo ("Skiz" Zapolskiej), Twardosz ("Dożywocie" Fredry), Płk Pickering ("Pigmalion" Shawa), Rejent ("Zemsta" Fredry), reżyserował m. in. "Nie igra się z miłością" Musseta, "Chory z urojenia" Moliera, "Intryga i miłość" Schillera, "Nie-Boska komedia" Krasińskiego, "Powrót Odysa" Wyspiańskiego. W l. 1941-44 udzielał lekcji na tajnych kompletach gimnazjalnych. Po wyzwoleniu był jednym z organizatorów życia teatr. Ziem Zachodnich wszedł w skład pierwszego zespołu T. Miejskiego w Jeleniej Górze, następnie grał : reżyserował, a także sprawował kier. art T. Dolnośląskiego we Wrocławiu (1946-48) zaś gościnnie nadal reż. w Jeleniej Góra (1948). W sez. 1948/49 podjął współpracą i wrocł. T. Młodego Widza, gdzie okresowe (sez. 1950/51) sprawował też kier. art. W sez 1951/52 tę samą funkcję pełnił w T. Dramatycznych w Szczecinie, gdzie następnie gra i reż. do końca sez. 1955/56 (w ostatnim sez był też zastępcą dyr. ds artystycznych). W l. 1956-69 był aktorem, reż. i dyr. (do 1 V 63) T. Ziemi Opolskiej w Opolu, potem otrzymał tytuł honorowego dyr. TZO. 2 II 69 w tytułowej roli Pana Jowialskiego Fredry obchodził 45-lecie pracy art., a w 1974 otrzymał dar jubileuszowy z okazji 50-lecia działalności. Po wojnie grał m. in. Dyrektora teatru ("Dwa teatry" Szaniawskiego), Oberona ("Sen nocy letniej" Szekspira), Wistowskiego ("Grube ryby" Bałuckiego), Filipa II ("Don Carlos" Schillera), tytułową w "Don Juanie" Moliera, ponadto w licznych objazdach po Polsce występował u boku Mieczysławy Ćwiklińskiej w "Drzewa umierają stojąc" Casony. Reżyserował m. in. "Żołnierza i bohatera" Shawa, "Króla i aktora" Brandstaettera, "Szczygli zaułek" Shawa, "Lato w Nohant" Iwaszkiewicza, "Fantazego" Słowackiego, "Sułkowskiego" Żeromskiego, "Operę za trzy grosze" Brechta. Gościnnie reżyserował m. in. w T. im. Osterwy w Lublinie i T. Ziemi Mazowieckiej w Warszawie.

Źródło: Almanach sceny polskiej 1982/83. Tom XXIV. Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1987.