Kalendarium

Schauspielhaus, Zürich: szwajcarska prapremiera Ślubu [niem. Die Trauung, przekład: Walter Tiel] Witolda Gombrowicza. Reżyseria i opracowanie ‘egotekstu Jerzy Jarocki, scenografia i kostiumy Krystyna Zachwatowicz, muzyka Stanisław Radwan, współpraca dramaturgiczna Andreas Wirth (zachodnioniemiecki reżyser i dramaturg, nie Andrzej Wirth – teatrolog), asystentami reżysera byli Michael Schulmeyer, Uli Duttweiler.

W wywiadzie przeprowadzonym przez Françoisa Bondy’ego („Die Weltwoche” 6 grudnia 1972) Jarocki wyjaśniał swoje odczytanie dramatu: „W Ślubie wszystko krąży wokół Henryka. […] Nie rozgrywa się tutaj walka o władzę, lecz całość jest eksperymentem. Henryk eksperymentuje: gdy zrobię to, to co z tego wyniknie? Kiedy uczynię ten gest, to jaki gest będzie jego echem? Obnażony zostaje «mechanizm», ale nie władzy, lecz strachu” (cyt. za Pietrek, s. 212).

Krytyka doceniła czytelność koncepcji reżyserskiej i aktorstwo, w którym cielesność łączyła się z wrażliwością na rytmikę słowa. Zwracano uwagę, że taki rodzaj teatru zbyt rzadko pojawia się na scenach niemieckich. Dostrzegano jednak, że publiczność premierowa podeszła do spektaklu z rezerwą. „Niezadowolenie widzów można było dostrzec już przed przerwą. Po niej widać było, że przednie rzędy się przerzedziły, a pod koniec sztuki można było słyszeć okrzyki skierowane do aktorów. Gdy jednak kurtyna opadła, nagle rozległy się okrzyki «brawo» i demonstracyjne oklaski” – relacjonuje Daniel Pietrek, dodając za Dieterem Bachmanem, autorem recenzji w „Weltwoche”, że oklaski te „przeciągnęły” widzów na stronę „zadowolonych ze spektaklu”. W ten sposób potwierdził się „mechanizm strachu”, na który zwracał uwagę Jarocki.

Bibliografia

• Pietrek, Daniel, „Szlachcica polskiego pojedynki cieniów. Recepcja dramatów Witolda Gombrowicza w niemieckim obszarze językowym, Wrocław 2006, s.211–213;
• Bujanowicz, Michał, Inscenizacje Ślubu Witolda Gombrowicza na: culture.pl.