Kalendarium

Poznań: podczas występów gościnnych Teatru Narodowego debiut sceniczny Bonawentury Kudlicza w roli Susceptowicza w Szkole obmowy Sheridana w przeróbce Bogusławskiego. Dla przyszłej gwiazdy warszawskiego teatru, reżysera, dyrektora i wybitnego pedagoga było to doświadczenie bolesne – został wygwizdany. 

„Tutaj poznał swoje braki i od tej chwili usilna praca, wyższe umysłowe wykształcenie posuwały szybko jego wrodzony talent, jednając mu po kilku latach prawo należenia do pierwszych artystów pierwszej naszej sceny” – komentował Władysław Krogulski. 

W innym miejscu Notatek Krogulski tak opisuje początki Kudlicza w teatrze

„Niezwykle kariera sceniczna tego artysty była z początku trudną i przykrą. Czytam na przykład o nim, iż pozbawiony od natury dźwięcznego głosu, jąkający się i z sepleniącą wymową, opanował jednak te wady, a pracując wytrwale, stał się z czasem ulubieńcem publiczności. Kudlicz to postać poważna, imponująca dzielnością charakteru, wykształceniem i niepospolitym talentem. Zawód aktorski rozpoczął niefortunnie, gdyż go wygwizdano. To niepowodzenie tak wziął do serca, iż w niedługim przeciągu czasu, gdy znów wystąpił na scenę, wzbudził podziw ogólny. Seplenienie zniknęło, jąkania ani śladu! Człowiek ten, który wady swej natury umiał tak znakomicie poskromić, posiadał przymioty umysłowe w wysokim stopniu rozwinięte.” (Władysław Krogulski, Notatki starego aktora. Przewodnik po teatrze warszawskim XIX wieku, wybór i oprac. Dorota Jarząbek-Wasyl, Agnieszka Wanicka, Kraków 2015, s. 563 i 522.)

Według J. T. S. Jasińskiego Wojciech Bogusławski, podpisując umowę z młodym Kudliczem, miał powiedzieć „Prędzej mi włosy na dłoni wyrosną, niż on będzie dobry aktorem”. 

Krzysztof Kurek, opisujący szczegółowo okoliczności debiutu Kudlicza, zauważa, że mimo obfitości angedotycznych przekazów brakuje świadectw z epoki, które pozwoliłyby ustalić, co przesądziło, że Bogusławski postanowił go zatrudnić mimo niekorzystnych waunków fizycznych i wady wymowy. „Można jedynie domniemywać – pisze Kurek – że o angażu zadecydowała młodzieńcza pasja i emanująca z młodego Kudlicza absolutna fascynacja sztuką teatru”.

Bibliografia

• Kurek Krzysztof, Bonawentura Kudlicz. Notatki i szkice do portretu artysty, [w:] Portrety teatralne piórkiem – węglem – pędzlem. Prace dedykowane profesor Annie Kuligowskiej-Korzeniewskiej, pod redakcją Ireny Jajte-Lewkowicz i Małgorzaty Leyko, przy współpracy Dariusza Leśnikowskiego, Łódź 2011, s. 204-215. [dostępne online]