Kalendarium

Paryż, Théâtre du nouveau Lancry: prapremiera Krzeseł Eugène’a Ionesco.

Reżyseria Sylvain Dhomme. Obsada: Paul Chevalier (Stary), Tsilla Chelton (Stara); reżyser wystąpił jako Mówca. Próby trwały trzy miesiące. Żaden z paryskich teatrów nie chciał się podjąć wystawienia sztuki. Wreszcie artyści znaleźli nieużywaną salę Théâtre Lancry i wystawili spektakl na własny koszt. Pod względem finansowych była to katastrofa. Liczba pustych krzeseł na widowni przekraczała często liczbę krzeseł na scenie, zdarzały się spektakle, na które sprzedano 5–6 biletów. Krytyka w większości odniosła się do przedstawienia nieprzychylnie, ale znalazło się też grono wybitnych zwolenników. W obronie Krzeseł wystąpili na łamach czasopisma „Arts” m.in. Jules Supervielle, Arthur Adamov, Samuel Beckett, Raymond Queneau. Na ostatnim przedstawieniu poeta i dramatopisarz Jacques Audiberti krzyczał „Brawo!” na niemal pustej widowni (zob. Martin Esslin, The Theatre of the Absurd, New York 1961, s. 152–153).

Sukces odniosła dopiero inscenizacja w 1958 roku (Studio de Champs-Elysées, reż.Jacques Mauclair, Tsilla Chelton ponownie w roli Starej).

W Polsce Krzesła pojawiły się po raz pierwszy w 1957, kiedy w odstępie kilku miesięcy odbyły się premiery na trzech scenach. Prapremiera polska miała miejsce w Katowicach (prem. 18 maja 1957, reż. Józef Wyszomirski, grali Halina Cieszkowska i Mieczysław Jasiecki). Następną inscenizację przedstawił Stary Teatr w sali Teatru Poezji (prem. 29 czerwca 1957, reż. Jerzy Grotowski i Aleksandra Mianowska) – spektakl z udziałem Haliny Gallowej i Jerzego Nowaka był debiutem reżyserskim Mianowskiej i późniejszego twórcy Teatru Laboratorium. Najbardziej zapamiętana została premiera w warszawskim Teatrze Dramatycznym (prem. 25 sierpnia 1957, reż. Ludwik René, z Janem Świderskim i Haliną Mikołajską).