Kalendarium

Lwów, Teatr Miejski: prapremiera Betlejem polskiego Lucjana Rydla w reżyserii Ludwika Solskiego grającego też Dziadka z torbą.

Rydel umieścił w scenerii zimowego Krakowa szopę, której Matka Boska urodziła Jezusa. Aby oddać hołd narodzonemu Bogu zmierzają do owej szopy „ludy z wszelkich ziem polskich” chłopi, rzemieślnicy, mieszczanie, ziemianie, a nawet Żyd Arendarz.

Przybywają również postacie historyczne: królowie Mieszko I, Bolesław Chrobry, Władysław Łokietek, Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Zygmunt Stary, Stefan Batory i Jan III Sobieski, konfederat barski, kosynier Kościuszki, legionista Dąbrowskiego, ułan z 1831 i powstaniec z 1863. Herod miał rysy cesarza Wilhelma II, więc pojawiała się mieszczka z Księstwa Poznańskiego z dziećmi z Wrześni bitymi za odmawianie modlitwy po polsku.

Solski donosił Rydlowi, że cenzura lwowska zakazała, aby aktorka grała Matkę Boską, więc jej odtwórczyni „stała niemo na scenie”, a kwestię skierowaną do Jezusa wygłaszała również obecna w szopie Królowa Jadwiga. Nie zgodzono się także na skargi mieszkańców Wielkopolski na prowadzoną brutalnie ich germanizację (zob. wydanie książkowe z 1906).