Pępowina Krystyny Kofty
Krystyna Kofta zadebiutowało w 1978 powieścią "Wizjer". Później okazały się "Wióry", "Pawilon małych drapieżców", "Ciało niczyje", ostatnio - zbiór opowiadań "Człowiek, który nie umarł". Jest także autorką dwóch zrealizowanych scenariuszy filmowych oraz licznych felietonów i słuchowisk satyrycznych, prezentowanych w magazynie radiowym Macieja Zembatego "Zgryz". Dwa lata temu, kiedy nasz środkowoeuropejski świat gwałtownie ruszył z posad, stwierdziła, że proza nie pozwala jej wyrazić strachu, którego doświadczyło wtedy wielu ludzi w Polsce.
Napisała więc dramat. "Pępowina" zrodziła się z lęku przed upiorami... - pisała w tekście do programu prapremiery sztuki (Teatr Ateneum, Warszawa, grudzień 1990). - Bałam się odzyskania wolności prawie w równym stopniu, jak jej pragnęłam. Radość wiązała się z prawdziwą niepodległością i wyjściem, ze zniewolenia, lęk zaś zrodził się z obaw o mroczną stronę duszy polskiej".
Bohaterką sztuki jest Matka, nosząca w sobie piekło okrutnych syberyjskich wspomnień. Żyje w ich zaklętym kręgu od wielu lat i zadręcza otoczenie opowieściami o przeżytych koszmarach. Pod poduszką wciąż ma woreczek z sucharami, a pod - ręką wygodne buty na wypadek, gdyby trzeba było uciekać (choć ma sparaliżowane nogi). Po stracie ukochanego męża Dawida, żydowskiego inteligenta "w siódmym pokoleniu" jedynym celem jej życia jest ochrona syna przed mogącym dosięgnąć go okrucieństwem świata. Leon jest już jednak dorosły i samodzielny, i bardzo udręczony łączącą go wciąż z matką pępowiną pamięci. "Nasz kraj - pisze autorka - żyje rozpamiętywaniem przeszłości, tak jak żyje nią Matka. Niepodległość ożywiła duchy, ujawniają się wciąż nowe masowe groby. Pamięć przeszłości jest tragiczna, należy jednak umieć z nią żyć, żeby nie zasklepiać się jak Matka w cierpieniu i lęku".
W głównej roli dawno nie oglądana na telewizyjnym ekranie NINA ANDRYCZ.
