Warszawa. Joanna Szczepkowska do kolegów. W sprawie ZASP-u
Do kolegów w sprawie ZASP-u
W dniu 28.03 na zebraniu oddziału warszawskiego ZASP, zgodziłam się na ogłoszenie mojej kandydatury na Prezesa stowarzyszenia.
Oczywiście, nie powinnam nim być z wielu względów. Niezależnie od tego jak różnie osądzany jest mój czyn w Teatrze Dramatycznym, z punktu widzenia zasad naszego zawodu, jest naganny. W dobrze działającym stowarzyszeniu, powinien być wręcz rozpatrzony sądem koleżeńskim. Niestety, nie istnieje taka możliwość ,ponieważ środowiskowe autorytety odżegnały się od działalności społecznej. Odżegnały się też od pojęcia środowiska.
Pokolenie młodych ludzi teatru, pisząc manifesty o "potrzebach środowiskowych", w rzeczywistości ma na myśli swoje pokolenie. Ich prawem jest nie widzieć tego, ze za chwilę będą starsi a potem starzy. Dlatego też powinni się znaleźć ludzie, którzy utrzymają ideę stowarzyszenia, które zawsze pomoże czuć się środowiskiem. Powinno to być niezależne od koniecznych zmian w sytuacji teatrów. Jest zrozumiałe, że dostojność ZASP- owych sal odstrasza ludzi młodego pokolenia - jednak nasz zawód zawsze odbywa się w jakiś dekoracjach.
Konieczna, naprawdę konieczna jest ostra środowiskowa dyskusja. Na razie toczy się ona głownie wśród dyrektorów i reżyserów, którym nie jest na rękę głos środowiska aktorów, co oczywiste. Nie dotyczy to wszystkich teatrów, jednak "plotką szeptaną' można dowiedzieć się o zjawiskach, które możemy określić jako "dziewiętnastowieczne" . Rzecz w tym, ze poszkodowani nie mają poczucia, że istnieje jakieś ciało odwoławcze poza sądem pracy, który nie wydaje się kompetentny w tak szczególnych środowiskach jak artystyczne. Wyraźnie chcę podkreślić, że chodzi głownie o teatry w mniejszych miejscowościach.
Rzecz w tym, ze w czasach "świetności " stowarzyszenia na które powołują się zwolennicy jego istnienia, wybór do władz był rodzajem splendoru. Dzisiaj, samo słowo "splendor" jest niezrozumiałe. Nikt kto ma siły do pracy, nie odda ich bezpłatnej działalności społecznej, chyba ze będzie to osoba na tyle zamożna, że może sobie na to pozwolić. W naszym środowisku jednak, osoby zamożne to gwiazdy seriali a te pracują i zarabiają od rana do nocy. Dlatego też trzeba zrobić coś, żeby działacze stowarzyszeń byli po prostu płaceni. Jak to zrobić? Błędne koło. Stowarzyszenia mają określone miejsce w ustawach. Walczyć o to mogą tylko autorytety, czyli ludzie, z którymi zechcą rozmawiać władze. Ale autorytety zajmują się sobą. I w ten sposób pozwolimy zniszczyć coś, co mogło by być ciałem odwoławczym. I naprawdę nie chodzi tu o granice poszukiwań teatru. Chodzi o ludzkie prawa w szczególnych warunkach jakim jest teatr..
Jeśli młodzi ludzie nie zechcą działać w strukturach stowarzyszenia, jeśli nie zgłoszą swojego akcesu do tej działalności społecznej, to istnienie Zasp-u nie ma sensu. Jak to zrobić, kiedy dyrektorzy teatrów w zaciszu gabinetów mówią aktorom, że mogą się pożegnać z etatem jeśli są w ZASP- ie? To znowu błędne koło. Sprawa nadaje się do ZASP-u. Nadaje się też prokuratury.. Dlatego konieczne jest miejsce, w którym ludzie teatru mogą przynajmniej znaleźć odpowiedź, do jakiego stopnia ich poczucie krzywdy jest słuszne.
Dotychczasowy ZASP tak naprawdę, zawsze pracował dobrze. Załatwiano mnóstwo ludzkich spraw i nie było by dobrze stracić ten pokoleniowy obyczaj uczestnictwa w tych działaniach. Dlatego też zgodziłam się na dysponowanie moją osobą w ramach stowarzyszenia. Niestety z pewnością nie miałabym wiele czasu. Moim głównym zajęciem musi być teraz praktyczna praca teatralna i literacka. Jak wyglądałaby więc moja ewentualna prezesura? Nie wiem. Mój punkt widzenia na wiele zjawisk jak np. Skolimów jest zdaje się odmienny od zdania działaczy Zasp- owskich Dlatego też uczestnictwo w Zjeździe potraktuję jak czas na zastanowienie co do ostatecznej decyzji, niezależnie od wyników wyborów.
Joanna Szczepkowska
