Mrożkowy danse macabre
Chyba zawiodą się ci, którzy we "Wdowach" Sławomira Mrożka wystawionych przez Erwina Axera w Teatrze Współczesnym doszukiwać się będą podtekstów - politycznych czy jakichkolwiek innych. Wydaje się, że nowa sztuka znakomitego dramaturga jest wyłącznie scenicznym żartem.
W kawiarni spotykają się dwie wdowy, które tego właśnie dnia pogrzebały swych mężów. Obaj zginęli w pojedynku i orientujemy się wkrótce, że pozabijali się wzajemnie. Obie panie czekają na kochanków - dalej nie będę streszczać w trosce o niespodziankę, jaka czeka tych, którzy wybiorą się do Teatru Współczesnego. Pierwszym aktem "Wdów" rządzi zasada symetrii. Identyczna jest nie tylko sytuacja obu pań, ale Zofia Kucówna i Marta Lipińska maksymalnie wydobyły ich groteskowe podobieństwo wewnętrzne - i to jest naprawdę śmieszne. W kawiami jednak w pewnym momencie pojawia się Wdowa Trzecia, tajemnicza i piękna - sądząc ze wspaniałej sylwetki i gracji ruchów, gdyż jest całkowicie zakwefiona.
Aktem drugim rządzi zasada asymetrii. Henryk Bista i Krzysztof Kowalewski w rolach dwu panów różnią się od siebie kontrastowo. Bista to elegant, dandys i wyrafinowany snob o arystokratycznych manierach. Kowalewski - prostak, pijak i ordynus. Obaj jednak w równej mierze ulegają czarowi Czarnej Damy, która ponownie zjawi się w kawiarni.
Publiczność wie od pierwszej chwili, więc i ja nie będę ukrywać, że Wdowa Trzecia to Śmierć we własnej osobie. Mrożkowe wcielenie Kostuchy. Cała sztuka jest kolejną wersją danse macabre - tańca śmierci, w którym Ona prowadzi wszystkich w swym orszaku. Czy Mrożek wniósł coś szczególnie interesującego do tego odwiecznego tematu? Chyba nie, chociaż sztuka - szczególnie jej pierwszy akt - jest bardzo zabawna i dowcipna, a dzięki znakomitej grze aktorskich gwiazd publiczność bawi się wspaniale. Prócz już wymienialnych występują Wiesław Michnikowski w roli kelnera-przystojniaka i Ewa Gawryluk, jako pełna elegancji Czarna Dama. Piękną muzykę napisał Andrzej Kurylewicz, a ruch sceniczny ułożył Janusz Józefowicz.
