Solo na osiem pustyń
- W poglądzie na genezę butoh kryje się pewne nieporozumienie. Rzeczywiście ten taniec wymyślili Japończycy i określa się go jako japoński. Za twórców uważa się Tastumi Hijikatę i Kazuo Ohno. Natomiast to nie jest koniec historii butoh. Bardzo dobrze rozwija się w Europie. A w jego powstaniu ważną rolę odegrały elementy kultury zachodniej - mówi SYLWIA HANFF, tancerka butoh. Dziś inauguracja Maat Festival w Lublinie.
Sylwia Hejno: Kiedy i dlaczego ogoliła Pani głowę?
Sylwia Hanff: Mniej więcej cztery lata temu. Nastąpił wtedy swoisty przełom w mojej pracy zawodowej i artystycznych poszukiwaniach tanecznych. Już wtedy zajmowałam się butoh od wielu, wielu lat. Zaczęło się to zresztą o wiele wcześniej, niż zabrałam się za prowadzenie Teatru Limen. Kiedyś tancerze butoh golili głowy, dziś praktykuje to większość z nich, chociaż oczywiście nie ma takiego przymusu, ani nie jest to żaden wyznacznik. To po prostu pewien element tańca. Decycja przyszła sama i okazała się po prostu pogłębieniem tego, co robiłam.
Występowała Pani w Warszawskim Teatrze Pantonimy.
- Tak, rzeczywiście. Zaczynałam od pantonimy. Pracowałam wtedy nad techniką mimu ciała.
Jak określiłaby Pani butoh w tej wersji, w jakiej Pani go wykonuje w Teatrze Limen? Jako taniec, teatr, a może performance?
- Zdecydowanie określiłabym go jako teatr tańca. To forma wyreżyserowana, jest muzyka, są kostiumy, ale nie ma kolejnych scen, więc nie jest to przedstawienie w ścisłym sensie. Choreografia może, ale nie musi ściśle się trzymać scenariusza. Służy jedynie jako narzędzie. Z kolei sam butoh się różni od teatru tym, że dopuszcza zupełną improwizację.
Butoh narodził się w Japonii. W jaki sposób Pani przenosi go na rodzimy grunt?
- W poglądzie na genezę butoh kryje się pewne nieporozumienie. Rzeczywiście ten taniec wymyślili Japończycy i określa się go jako japoński. Za twórców uważa się Tastumi Hijikatę i Kazuo Ohno. Natomiast to nie jest koniec historii butoh. Bardzo dobrze rozwija się w Europie. A w jego powstaniu ważną rolę odegrały elementy kultury zachodniej. Te inspiracje były bardzo wyraźne. Pewnie Kan Katsura (pochodzący z Kioto mistrz tańca butoh, przyp. red.) będzie o tym mówić dużo na wykładzie. Transkulturowość to niesłychanie istotna cecha butoh. Elementy różnych kultur się swobodnie w nim przenikają. Na przykład ja, jako Europejka, swobodnie odnajduję się w tym tańcu i jest on dla mnie wielką inspiracją.
Proszę zdradzić nam co nieco na temat Pani dzisiejszego spektaklu "Osiem pustyń" [na zdjęciu].
- To mój najnowszy spektakl, który przygotowałam w tym roku. Jego premiera odbyła się pod koniec kwietnia we Wrocławiu na Mandala Performance Festival. Występuję w nim solo, w przeciwieństwie do kilku poprzednich, gdzie graliśmy w większym gronie. Sednem tej sztuki jest transformacja, rytuał przejścia, który odbywa się w myśl formuły Azteków: "Weź to, by przewędrować przez osiem pustyń."
