Całe życie przy teatrze
W lipcu minęła 120. rocznica urodzin STANISŁAWA GĄSIOROWSKIEGO, urzędnika i działacza społecznego w Toruniu, dyrektora miejskiego teatru - wspomnienie.
Stanisław Gąsiorowski urodził się 9 lipca 1889 r. w Klecku w pow. gnieźnieńskim. Uczęszczał do szkoły powszechnej w Poznaniu, a po jej ukończeniu odbył czteroletnią praktykę w zawodzie rzeźbiarskim.
Po skończeniu praktyki zawodowej wyjechał w 1908 r. do Berlina-Charlottenburga; w latach 1909-1915 r. był uczniem państwowej szkoły zdobnictwa artystycznego przy Kunstgewerbemuseum w Berlinie, uzupełniał jednocześnie przez 4 lata wykształcenie ogólne na wieczorowych kursach Wszechnicy Ludowej oraz brał udział w kursach anatomii i historii sztuki na berlińskiej akademii sztuki.
Z Poznania do Torunia
Powołany w 1915 r. do armii niemieckiej odbył jako telegrafista kampanię wojenną na froncie zachodnim. Po zakończeniu wojny światowej brał udział od 27 grudnia 1918 r. jako ochotnik w powstaniu wielkopolskim, za co odznaczony został Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym, a Ministerstwo Spraw Wojskowych wystawiło mu zaświadczenie "Niepodległościowca". Po zakończeniu powstania służył ochotniczo do połowy grudnia 1919 r. w Wojsku Polskim.
Nie mogąc otrzymać pracy w wyuczonym zawodzie został urzędnikiem w pracując od 15 grudnia 1919 r. w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej w Poznaniu, a od lutego 1920 r. w jego ekspozyturze w Toruniu, następnie w Urzędzie Wojewódzkim Pomorskim w Toruniu.
1 sierpnia 1920 r. wojewoda pomorski Jan Brejski powołał go na stanowisko administratora państwowego Teatru Narodowego w Toruniu. Z chwilą przejęcia teatru przez Magistrat toruński (Teatr Miejski od 1 września 1922 r.) Stanisław Gąsiorowski został pracownikiem służby miejskiej. Zatrzymując nadal administrację teatru był ponadto od 1 stycznia 1933 r. kierownikiem biura Obchodu 700-lecia Torunia, a od 1934 r. urzędnikiem Stanu Cywilnego, z obowiązkami udzielania ślubów cywilnych i sekretarzem miejskim. Funkcje te pełnił do wybuchu II wojny światowej.
W okresie międzywojnia Stanisław Gąsiorowski prowadził także aktywną działalność społeczną, będąc w Toruniu m. in. członkiem zarządu Związku Pracowników Miejskich, prezesem Koła II Związku Rezerwistów, skarbnikiem I Koła Związku Powstańców Wielkopolskich, sekretarzem Stowarzyszenia Mężów Katolickich, sekretarzem Stowarzyszenia Pomocy Młodzieży Akademickiej oraz członkiem Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej.
Zachował majątek teatru
Podczas okupacji Stanisław Gąsiorowski pracował od 1 grudnia 1939 r., jako kancelista w niemieckim Urzędzie Stanu Cywilnego, a od 1 lipca 1944 r. jako książkowy w dziale personalnym Teatru Miejskiego.
Po wyzwoleniu Torunia już 3 lutego 1945 r. przystąpił do zabezpieczenia i uporządkowania inwentarza miejskiego w teatrze i Banku Rolnym (obecnie Bank Gospodarki Żywnościowej), będącym podczas okupacji gmachem administracyjnym teatru niemieckiego, w którego sejfie, jak pisał prof. Józef Kozłowski w swoich wspomnieniach z życia kulturalnego Torunia w 1945 roku: "ukryte były ogromne ilości cennych materiałów - aksamity, jedwabie, sukna itp. Przeżyłem jako członek komisji - radosny moment otwarcia tego skarbca."
Z dniem 4 lutego tego roku został Gąsiorowski pracownikiem Wydziału Kultury i Oświaty Zarządu Miejskiego, obejmując ponownie stanowisko administratora, a następnie dyrektora administracyjnego teatru toruńskiego.
Stanisław Gąsiorowski zmarł 27 listopada 1972 r. w Toruniu i pochowany został na cmentarzu staromiejskim św. Jerzego.
We wdzięcznej pamięci
Wspominając go Hanna Małkowska w wydanej w Łodzi w 1976 r. książce pt.: "Teatr mojego życia" pisała: "Był jednak na miejscu przyjaciel Staszka [Stanisława Dąbrowskiego, aktora, reżysera, historyka teatru, sztuki i kultury - KP] i najwierniejszy pracownik teatru Stanisław Gąsiorowski. Od chwili powstania teatru polskiego w Toruniu ten młody wówczas urzędnik magistratu został "przydzielony" do teatru jako intendent dobytku miejskiego. Wrósł w teatr z korzeniami i jako przyjaciel, a często i rozsądny doradca kolejnych dyrektorów, służył wiernie teatrowi przez pięćdziesiąt lat. Udało mu się skompletować niezłe archiwum, zawierające przebieg kolejnych sezonów i szereg zdjęć, projektów dekoracji itp. (...) Nie zdążyłam mu podziękować za cenne informacje, którymi pomagał mojej pamięci, gdy go przed paru laty odwiedziłam w Toruniu, zbierając materiał do mych wspomnień. Niechże te kilka słów poświęconych wiernemu, zasłużonemu pracownikowi teatru, będzie wyrazem uznania i podziękowania."
W małżeństwie zawartym 12 października 1922 r. w Toruniu z Heleną Marią Pyszczyńską miał Gąsiorowski dwoje dzieci: córkę Izabelę, urodzoną 3 listopada 1923 r. w Toruniu i syna Janusza, urodzonego 22 listopada 1928 r. w Toruniu.
W Toruniu Gąsiorowscy mieszkali przy Szosie Chełmińskiej 52.
