Artykuły

Czego, jeśli nie naginania faktów, należy się spodziewać po Jarosławie Zalesińskim, który swój tekst pisał pod z góry przyjętą tezę? W końcu jest on - pozwolę sobie użyć zwrotu profesora Andrzeja Żurowskiego - jednym z urzędniczych "akolitów, podpowiadaczy i akuszerów" zwolnienia Macieja Nowaka i przyjęcia na stanowisko dyrektora teatru Wybrzeże Adama Orzechowskiego - Mirosław Baran z Gazety Wyborczej - Trójmiasto polemizuje z tekstem Jarosława Zalesińskiego z Dziennika Bałtyckiego, w debacie o kondycji artystycznej Teatru Wybrzeże.

Artykułem "Orzechowski czy Nowak, czyli jaka jest prawda o teatrze Wybrzeże" ("Polska Dziennik Bałtycki" z dnia 20 lutego) redaktor Jarosław Zalesiński wywołał mnie do tablicy. "Nie należy wtrącać się do rozmowy dorosłych, wiem, ale że rozmowa, jaką rozpoczęła <> artykułem Mirosława Barana, obraca się wokół sprawy i mnie bliskiej, czyli teatru Wybrzeże, zdecydowałem jednak wtrącić się na własnych łamach. Czegoś w niej bowiem nie rozumiem" - napisał.

Nie wiem, czy uda mi się redaktorowi Zalesińskiemu wyjaśnić to, czego nie rozumie. Jednak czuję się zmuszony sprostować parę nieścisłości, które znalazły się w jego tekście.

Przytoczyć chciałbym dłuższy fragment artykułu - bo gdybym próbował go streścić, nikt rozsądny by mi nie uwierzył. Zalesiński napisał:

"O chwale teatru Nowaka świadczy bowiem i to, że <> zdobył nagrodę honorową za spektakl roku oraz nagrodę za reżyserię od marszałka województwa pomorskiego. (...) Parę akapitów dalej Mirosław Baran stwierdza, że nagrodę honorową marszałka, gdy teatrowi szefował już Adam Orzechowski, dostał także <>, a co więcej nagrodę aktorską zdobył jeszcze Krzysztof Matuszewski i Jarosława Tumidajskiego uhonorowano za reżyserię <>".

Liczebnie nawet jakby więcej punktów zebrał teatr Orzechowskiego, ale nie dla Mirosława Barana". Redaktor Zalesiński dokonał tu karkołomnej operacji matematycznej i - oceniając sukcesy dwóch dyrektorów Wybrzeża - porównał liczbę nagród zdobytych przez przedstawienia Orzechowskiego w ciągu dwóch i pół roku z jednym (słownie: jednym) spektaklem z okresu Nowaka. Hmmm...

Faktycznie, w ten sposób "liczebnie nawet jakby więcej punktów zebrał teatr Orzechowskiego".

Otóż za dyrekcji Macieja Nowaka nagrodę teatralną marszałka województwa pomorskiego zdobył Paweł Demirski za dramat "Wałęsa. Historia wesoła, a ogromnie przez to smutna", Grażyna Kania za "Beczkę prochu", Dariusz Szymaniak za rolę w "Kopenhadze", Małgorzata Brajner za role w "Beczce prochu" i "Monologach waginy", Andrzej Głowiński za muzykę do "Hanemanna", Agnieszka Olsten za "Solo", Piotr Jankowski za rolę w "Mewie", Grzegorz Chrapkiewicz za "Nie teraz kochanie", Joanna Bogacka za rolę w "Janie Gabrielu Borkmanie" oraz Barbara Hanicka za scenografię do "Borkmana".

Do tego dochodzą nagrody aktorskie dla Krzysztofa Gordona, Doroty Kolak i Marzeny Nieczuji-Urbańskiej. Aha, jeszcze najlepszym przedstawieniem roku została "Mewa" Grzegorza Wiśniewskiego. Nagrodę specjalną marszałka zgarnął także sam Maciej Nowak. (Tak tego dużo, ponieważ jeszcze parę lat temu nagrody marszałkowskie przyznawane były corocznie większej liczbie osób niż obecnie. Z drugiej strony, w 2005 roku marszałek nie przyznał ich wcale. A Wybrzeże zapewne zgarnęłoby kilka z nich). Liczebnie nawet jakby więcej punktów zebrał teatr Nowaka. Ale nie dla Jarosława Zalesińskiego, który przygotowując swoje równanie (czy raczej nierówność), zapomniał - bagatela! - o 15 nagrodach.

Kolejnych przeinaczeń faktów Zalesiński dokonuje, pisząc o wyjazdach Wybrzeża na festiwale. Choć jeden błąd wytyka mi całkowicie słusznie: faktycznie zapomniałem o zaproszeniu do Kalisza "Spalenia matki" (Piotr Jankowski zdobył tam zresztą nagrodę). Przyznaję ze szczerą skruchą: to moja ewidentna pomyłka.

W dalszym wywodzie Jarosław Zalesiński sugerował jednak, że porównując sukcesy obu dyrektorów, biorę pod uwagę zaproszenia spektakli tylko na Kaliskie Spotkania Teatralne (bo przy takiej optyce mógł ponownie pochwalić Adama Orzechowskiego). Otóż nie: miałem na myśli wszystkie festiwale teatralne. I mogę, jeżeli sobie redaktor Zalesiński życzy, przygotować w miarę kompletną listę wyjazdów Wybrzeża za Nowaka. Zapewniam, że wyliczanka będzie co najmniej równie długa, jak w przypadku "zapomnianych" przez niego nagród teatralnych marszałka.

Zalesiński napisał: "W rzeczywistości teatr Orzechowskiego przez dwa swoje pierwsze sezony co roku pokazał w Kaliszu spektakl, a jeszcze na finalnej imprezie Marzena Nieczuja-Urbańska odśpiewała <>".

Brawo. "Fado" - jedna z premier Macieja Nowaka, w Kaliszu pokazywana poza konkursem - to, według Jarosława Zalesińskiego, kolejny sukces Adama Orzechowskiego. Idąc tym tropem powinniśmy na konto obecnego dyrektora zapisać także zaproszenie do Warszawy "Wałęsy" duetu Demirski/Zadara oraz wszystkie nagrody dla "Tytusa Andronikusa" Moniki Pęcikiewicz (wszak przyznane one zostały już za kadencji Orzechowskiego).

"Pewnych rzeczy Mirosław Baran nie jest świadom. Pisze na przykład, że reżyserzy nie chcą współpracować z Orzechowskim, solidaryzując się ze zwolnionym Nowakiem" - stwierdził stanowczo Zalesiński. Nieprawda. Napisałem, że część reżyserów do Gdańska przyjeżdżać nie chce, solidaryzując się z Nowakiem, część - i to twórców ważnych - została skreślona przez samego Orzechowskiego, wreszcie kolejnych wystraszyły plotki (po części przynajmniej prawdziwe) na temat sposobu pracy u nowego dyrektora. A to spora różnica. Najłatwiej autorowi artykułu wybierać jedne fragmenty spójnej wypowiedzi i pomijać milczeniem inne, bo zupełnie nie pasowały mu do układanki. Choć to oczywista manipulacja, którą usiłował potem ukryć rycerskim nawoływaniem "więcej rozsądku i rzetelności".

Czego jednak, jeśli nie naginania faktów, należy się spodziewać po Jarosławie Zalesińskim, który swój tekst pisał pod z góry przyjętą tezę? W końcu jest on - pozwolę sobie użyć zwrotu profesora Andrzeja Żurowskiego - jednym z urzędniczych "akolitów, podpowiadaczy i akuszerów" zwolnienia Macieja Nowaka i przyjęcia na stanowisko dyrektora teatru Wybrzeże Adama Orzechowskiego.