Brawa dla Keseya
Walkę z upodleniem w imię tzw. normalności stoczyli na scenie kaliskiego teatru pacjenci szpitala psychiatrycznego podczas sobotniej premiery "Lotu nad kukułczym gniazdem". Dramat Kena Keseya w adaptacji Dale'a Wassermana kaliska publiczność nagrodziła owacją na stojąco. Owacje były bardziej hołdem dla wspaniałego dramatu niż dla bardzo dobrej gry aktorów. Świadczyły o tym rzęsiste brawa podczas zwycięskich potyczek pacjentów z personelem szpitala.
"Lot" jest opowieścią o zniewoleniu umysłów (również dosłownym). Akcja rozgrywa się w szpitalu psychiatrycznym na zachodnim wybrzeżu USA, do którego trafia drobny cwaniaczek Mc Murphy, pragnący chwilowo ukryć się przed skierowaniem do pracy. Zastaje tam ubezwłasnowolnionych ludzi, terroryzowanych przez despotyczną siostrę Ratched (karzącą nieposłusznych pacjentów elektrowstrząsami i wycinaniem fragmentów mózgu). Mc Murphy mobilizuje ich do sprzeciwu, zachęca do wiary w siebie, rozbudza pragnienie wolności. Dramat polega jednak nie tylko na bezskutecznej walce pacjentów, lecz na ich lęku przed powrotem do tzw. normalnego świata na zewnątrz.
Z trudnej roli warszawska aktorka Grażyna Barszczewska (siostra Ratched) wywiązała się znakomicie. Nie ustępował jej dyrektor kaliskiej sceny Zbigniew Lesień (Mc Murphy), choć znalazł się w nietypowej dla siebie roli "luzaka". Nie gorszy był też wrocławski aktor Tadeusz Szymków (wódz Bromden), w którego kreacji można się było doszukać zapożyczeń z filmowej wersji "Lotu" Milośa Formana.
Kaliską premierę reżyserował wrocławianin Jan Buchwald. Wrażenia widowni potęgowała realistyczna scenografia Marii i Andrzeja Albinów. Kaliszanie oglądali już "Lot" w pierwszej polskiej wersji scenicznej Zygmunta Hübnera z 1978 roku. Sztukę przywiózł na festiwal teatralny do Kalisza Teatr Powszechny z Warszawy.
Sobotnia premiera udowodniła, że dramat Keseya ma wymiar ponadczasowy i odbierany jest znakomicie nie tylko w politycznym kontekście końca lat siedemdziesiątych, lecz także w demokratycznej, choć nie całkiem normalnej, Polsce.
