Artykuły

Najprawdopodobniej dzisiaj dowiemy się kto i za ile doprowadzi budowę opery i filharmonii podlaskiej do końca. O godz. 11 urząd marszałkowski otworzy oferty przetargowe. Wykonawców poznamy jednak dopiero najwcześniej za kilkanaście dni - propozycje trzeba przeanalizować.

Otwarcie ofert w przetargach na dokończenie budowy to już czwarta odsłona. Pierwszy przetarg urząd marszałkowski rozstrzygał w lipcu. Zgłosiło się do niego tylko dwóch wykonawców. Tańszy chciał ponad półtora razy więcej, niż przewidziano na dokończenie całej budowy. Przetarg unieważniono. Sporządzono nowy kosztorys.

Kolejny przetarg zaplanowano na koniec listopada ubiegłego roku. Konieczność udzielenia odpowiedzi na setki pytań od zainteresowanych firm sprawiło, że termin otwarcia ofert przekładano czterokrotnie.

- Do niedzieli nie wpłynęły do nas żadne nowe pytania czy wnioski. Nie ma więc na razie żadnych powodów, by zmieniać poniedziałkowy termin - mówił wczoraj Lech Wasilewski, dyrektor biura inwestycji urzędu marszałkowskiego.

W rzeczywistości chodzi o trzy osobne przetargi. By obniżyć koszty przedsięwzięcia i umożliwić udział w budowie również niewielkim, lokalnym firmom, samorząd zadecydował o rozdzieleniu zadań na trzy części: technikę akustyczną i sceniczną, świetliki i elewacje oraz wykończenie budynku.

Operowy alfabet

Cel - chociaż w uproszczeniu o powstającym budynku zwykło się mówić jako o operze, jego pełna nazwa brzmi: Opera i Filharmonia Podlaska, Europejskie Centrum Sztuk. Poza już wymienionymi salami, z których największa może służyć orkiestrom, chórom, baletowi, operze, zespołom teatralnym czy celom kongresowym, są tu też trzy sale prób. Dla orkiestry, chóru i baletu. Każda z nich jest izolowana dźwiękowo, tak by korzystanie z jednej nie zakłócało pracy innych. Do tego dochodzi możliwość organizowania w rozlicznych foyer stałych i czasowych wystaw.

Nie ma natomiast w kompleksie typowego dla teatrów czy opery zaplecza technicznego - rekwizytorni. Zamiast tego są trzy poziomy magazynów i wielka rampa ładunkowa dla tirów. Projektując budynek, założono bowiem, że przedstawienia będą tu przywożone jako gotowy produkt.

Ogrzewanie - gmach będzie miał kilka całkowicie od siebie niezależnych systemów ogrzewania. Szczególnie oryginalnie rozwiązano kwestię w największej z sal - tu nawiewem klimatyzowany będzie z osobna każdy z prawie tysiąca foteli. Wszystko po to, by przepływami powietrza nie zakłócać akustyki sali. Skomplikowany system ogrzewania ma jeszcze jeden cel - maksymalną redukcję jego kosztów. Plany eksploatacji budynku zakładają, że będzie on ogrzewany wyłącznie tam, gdzie w danym momencie będzie to potrzebne.

Wielkość - o przyszłej siedzibie opery i filharmonii można powiedzieć wszystko, ale na pewno nie to, że jest mała. Szara surowa bryła betonu, przypominająca obecnie sarkofag ze szczątkami czarnobylskiego reaktora, widoczna jest z wielu miejsc w mieście. Jej kubatura to prawie 110 tys. m sześc. - 1/25 pojemności piramidy Cheopsa i 1/6 Pałacu Kultury w Warszawie. Całkowita powierzchnia użytkowa budynku przy ul. Kalinowskiego to prawie hektar - 9424 mkw., połowa boiska piłkarskiego. Na to składają się trzy kondygnacje pod ziemią i cztery nad nią. Odległość między najwyższym a najniższym punktem budynku wynosi ponad 40 m - tyle mniej więcej mierzy 15-piętrowy blok mieszkalny. W środku znajdują się dwie sale koncertowo-teatralne. Większa na 823 miejsca (w wersji kongresowej 1028) i mniejsza na około 200. Do tego dochodzi mieszczący się w kompleksie amfiteatr oferujący około 600 miejsc.

Dokumentacja techniczna opery zajmuje przestrzeń ładunkową samochodu dostawczego - to ponad 2 m sześc. specyfikacji, wyliczeń, opisów i planów.

Windy - w kompleksie znajdą się cztery windy osobowe, w tym jedna przeszklona i trzy towarowe. Te ostatnie trudno nawet nazwać windami - będą olbrzymie. Największą z nich będzie scena na głównej sali. Kolejną - podłoga w miejscu dla orkiestry. Ostatnia z nich połączy rampę załadunkową z trzema poziomami magazynów.

Zieleń - gmach przy ul. Kalinowskiego to połączenie surowego betonu, szkła, stali i zieleni. Ta ostatnia to nie tylko stanowiące swego rodzaju elewację donice na kilkunastometrowych filarach czy zielone ogrody na kilku poziomach kompleksu, w tym na dach. To także pnącza, które w oparciu o kratownice mają zielenią pokryć wszystkie ściany budynku. Centrum ma na stałe zatrudniać czterech ogrodników.

Koszty - gdy około roku 2003 ówczesny samorząd województwa zaczął mówić o potrzebie budowy opery, kompleks miał się składać również z multikina, kosztować 40 mln zł. Czas okrutnie zweryfikował te plany. Przystępując do budowy wiosną 2006 r., zapowiadano, że całość prac zamknie się w 70 mln zł. Kolejne władze obejmujące ster w wojewódzkim samorządzie musiały weryfikować te założenia. Do tej pory - a obecnie gmach jest w stanie surowym - wydano na niego około 50 mln zł: 17 z budżetu województwa i 33 z budżetu państwa. Kwota, jaką przewidziano na dokończenie budowy, jest w przeddzień przetargu tajemnicą handlową. Ale władze przyznają, że całość nakładów na operę powinna zamknąć się w 230 mln zł. Zdecydowana większość tych pieniędzy - ponad 95 proc. - ma pochodzić z unijnego programu Infrastruktura i Środowisko oraz z rezerw Ministerstwa Kultury. Resztę będzie musiał wyłożyć samorząd.

Utrzymanie obiektu - to około 16 mln zł rocznie. W tej chwili koszty filharmonii to 11 mln zł, z czego niecałą połowę wykłada Ministerstwo Kultury. Nowy obiekt będzie musiał więc zarobić na siebie przynajmniej 5 mln zł rocznie. Zdaniem wielu te szacunki są jednak mocno zaniżone, a roczny koszt funkcjonowania kompleksu i mieszczących się w nim instytucji przekroczy 20 mln zł.

Terminy - planując w 2003 r. budowę, zakładano, że zakończy się ona w tym roku. Gdy rzeczywiście zaczęto kopać dół pod fundamenty, wiosną 2006 r., termin zakończenia budowy wyznaczono na 2010-2011 r. Obecnie rządząca województwem ekipa - już czwarta, która zajmuje się samą budową, ostrożnie deklaruje, że opera zostanie oddana do użytku w drugiej połowie roku 2011.